با لجبازی کودکان هنگام لباس پوشیدن چه‌کار کنیم؟ علت‌ها و راه‌حل‌ها

مهم‌ترین علت: استقلال‌طلبی کودکان

کودکان پس از حدود دو سالگی با پدیده‌ای به نام «نه» گفتن آشنا می‌شوند. یعنی در برابر حرف‌ها و چارچوب‌های ما تمام قد می‌ایستند و دیگر اطاعت نمی‌کنند. آنها در این برهه از زندگی خود، متوجه «منِ» وجودی خودشان می‌شوند. آنها کشف می‌کنند که یک فرد مجزا از والدین‌شان  هستند و به عنوان فردی جدا از ما، شروع به مخالفت می‌کنند. بسیاری از همین مخالفت‌ها در هنگام لباس پوشیدن، بروز می‌کنند. بنابراین در مرحله اول بایستی به این امر آگاهی داشته باشیم که این روند، یک بخش کاملا طبیعی از مراحل رشد کودک را شامل می‌شود.

راه‌حل‌ها:

۱-بدن و نیازهای کودک را بشناسیم

ممکن است کودکان در مقابل پوشیدن برخی لباس‌ها مقاومت کنند. مثلا لباسی که موجب آسیبی حتی جزئی به آنها شده است. پوشیدن لباس‌های پردردسر از حوصله بچه‌ها خارج است. لباس‌هایی که جنس نرم و لطیف ندارند، آنهایی که بُرش‌های مناسب و دقیقی ندارند، لباس‌هایی که پوشیدن‌شان خیلی سخت باشد یا آنهایی که جزییات بسیاری دارند. اگر به تدریج روحیه کودک را بشناسیم و از نیازهای روانی و بدنی او آگاه شویم، بهتر می‌توانیم در فرایند لباس پوشیدن و حتی لباس خریدن برای با او، اقدام کنیم. مثلا اگر کودک پر جنب‌وجوش است، تحمل پوشیدن لباس‌های پر از دکمه، زیپ یا بند برای او سخت است. اگر کودک از خشکی پوست رنج می‌برد، لباس‌های زبر و یا دارای مارک‌های چندلایه او را اذیت می‌کند. حتما پیش از خرید لباس، نحوه پوشیده شدن آن، جنس لباس و روحیه کودک خود را در نظر بگیریم. می‌توانیم پس از خواندنِ اتیکتِ لباس، آن را جدا کنیم تا موجب خراشیده شدن پوست کودک نشود. علت اینکه بسیاری از کودکان هنگام لباس پوشیدن لجبازی می‌کنند، نامناسب بودن لباس است. ممکن است حتی دکمه‌های فلزی کودکان را ناراحت کنند.

۲-به کودک قدرت انتخاب دهیم

اگر کودکان با یک کمد پر از لباس مواجه شوند، احتمالا برای انتخاب و پوشیدن لباس نیاز به زمان بسیاری زیادی دارند. اما اگر از قبل فقط دو یا سه دست لباس را در برابر دیدگان کودک قرار دهیم تا از بین آنها انتخاب کند، سرعت کار ما بسیار بالا می‌رود. این کار بسیار مفید است و ما به تدریج متوجه می‌شویم کودکان با داشتن قدرت انتخاب، تا چه اندازه بیشتر با ما همکاری می‌کنند.

۳-یادگیری لباس پوشیدن

خیلی اوقات در اطراف خود می‌بینیم که یک کودک پنج ساله، حتی نمی‌تواند آستین‌های بلوزش را پایین و بالا بکشد. این اتفاق ریشه در رفتار والدین دارد. بسیاری از  والدین به کودک فرصت نمی‌دهند تا لباس پوشیدن را یاد بگیرد و همیشه خودشان حتی با زور، لباس بر تن کودک می‌کنند. غافل از اینکه به تدریج موجب آسیب به اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس کودک می‌شویم، زیرا در این صورت، کودک پس از مدتی خود را در انجام فعالیت‌های ساده‌ای مثل لباس پوشیدن ناتوان می‌بیند. به جای این کار بهتر است هر زمان که برای پوشیدن لباس عجله‌ای نداریم، شروع به آماده‌سازی فضایی برای یادگیری کودکان کنیم. مثلا همراه با کودک نحوه پوشیدن شلوار، بلوز و جوراب را روی یک عروسک تمرین کنیم. این تمرینات را تکرار کنیم و یا در قالب یک بازی نمایشی یا شوی لباس نمایشی به کودک اجازه دهیم، پوشیدن و درآوردن لباس‌هایش را تا جای ممکن تمرین کند. به این ترتیب، کودک بدون کمترین اصطحلاک ذهنی و روانی،  لباس پوشیدن را به تدریج می‌آموزد و در زمان نیاز از این مهارت‌ها استفاده می‌کند.

نکته: اگر بدون هیچ علت موجهی و بیش از چهار تا شش ماه، متوجه مقاومت و سرسختی کودک در برابر لباس پوشیدن شدیم، لازم است به متخصص اطفال رجوع کنیم. همچنین اگر به هر نحو متوجه حساسیت پوستی و لامسه کودکان شدیم لازم است با متخصص کودکان موضوع را در میان بگذاریم.

مهرنوش خالقی