چرا کودکان به نقاشی کردن نیاز دارند؟

 کودکان در وضعیت طبیعی نقاشی کردن را بدون هیچ تشویق و انگیزه بیرونی و تنها به دلیل علاقه و میل شخصی انجام می‌دهند. در سنین قبل از دبستان آن‌چه مشاهده می‌‌کنیم این است که او نقاشی را تنها به انگیزه انجام دادن و نه گرفتن نتیجه انجام می‌دهد. اما انگیزه‌های یک خردسال از نقاشی کردن چیست؟  

• نیاز به ارضا کردن حسن کنجکاوی و شناخت محیط پیرامون:

خردسال در جریان نقاشی سعی دارد تا با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار کند. او فرصت پیدا می‌کند هر تغییری را که تمایل دارد و هرنقش و رنگی را که دوست دارد، بدون اضطراب به کار ببرد و از این طریق یافته‌های خود را تفسیر کند. کودک آن‌جا که پاسخی نمی‌یابد، تخیل می‌کند. هرچقدر شناخت ‌کودک از محیط پیرامون خود افزایش پیدا کند، تخیل او به واقعیت نزدیک‌تر می‌شود. کودک مشاهدات خود را در جهت ارضای کنجکاوی و برای پاسخ به ناشناخته‌ها با تخیل تلفیق می‌کند و از این طریق آن‌ها را تحلیل می‌کند و توسط نقاشی به تصویر می‌کشد.

• نیاز به بیان خود:

هنر، ابزار مناسبی است که کودک می‌تواند از طریق آن‌ خود را بیان کرده و به جای درگیری با قید و بند واژه‌ها توسط خط و رنگ و نقش، مقصود خود را ابراز می‌کند. کودکان در نقاشی‌های که ترسیم می‌کنند، احساسات و عواطف خود را نیز از اتفاقات و مشاهده پدیده‌ها بیان می‌کنند. بزرگسالان اگر هوشیاری به‌کار ببندند، می‌توانند از این طریق به‌دنیای آن‌ها نفوذ کرده و کودکان بهنجار و نابهنجار را بهتر بشناسند و در صورت لزوم به کودکانی که به درمان نیاز دارند،کمک کنند.

• نیاز به جلب توجه دیگران نسبت به خود:

کودک با انجام نقاشی از خود اثری به‌جای می‌گذارد و از این طریق، خود را متعلق به جهانی می‌داند که در آن زندگی می‌کند. عضویت در اجتماع و مقبولیت از طرف سایر افراد سبب ایجاد حس امنیت او می‌شود. دوست دارد در زمانی که با آثار او روبرو می‌شویم، به آن توجه کنیم. این نیاز در سنین قبل از دبستان به طور واضح در کودکان احساس می‌شود.

• نیاز به کسب مهارت‌های اساسی:

کودک در ضمن انجام نقاشی به مهارت‌های لازم برای زندگی دست می‌یابد. در زمانی که خط و رنگ را بر روی سطحی ترسیم می‌کند تا شکل معینی بسازد، بین چشم و دست و سلسله اعصاب و حواس و فکر خود هماهنگی ایجاد می‌کند. می‌آموزد تا آن ‌چه را که میخواهد چگونه با کنترل حرکت دست ترسیم کند.

• نیاز کودک به شناخت از خود:

نقاشی با توجه به توان پاسخ‌گویی به نیازهای او، در ردیف فعالیت‌هایی قرار می‌گیرد که می‌تواند با قابلیت‌های کودک تطبیق داشته و او قادر به انجام آن باشد و در ضمن آن به برخی از نیازهای رشدش پاسخ دهد. از طریق این رشد کودک هویت خود را پیدا می‌کند و به قابلیت‌های خود اعتماد می‌ورزد.

 مژگان موسی‌پور

فعالیت‌های یاددهی-یادگیری / نبی‌الله صادقیان، اسدالله شعبانی