شیطنت بی‌پایانی به نام بیش‌فعالی
آنها از درو دیوار بالا می‌روند و نمی‌گذارند جمله‌تان را تمام کنید. شاید اصلا صدای شما را نشنیده‌اند. اما آنها نمی‌توانند با بقیه‌ی بچه‌ها هم بازی کنند. کار به جایی می‌رسد که کلافه و خسته و سردرگم می‌شوید. برای این حجم انرژی و شیطنت و حرف‌نشنوی راه‌حلی ندارید. باید بدانید که این‌ها ممکن است نشانه‌های یک اختلال رایج بین کودکان ( اغلب پسرها) باشد. اولین اقدام چیست؟ بررسی نشانه‌ها و دلایل این اختلال رایج یعنی بیش‌فعالی.
-
بیش‌فعال یا دچار اختلال نقص‌توجه؟
ما نام اختلال بیش فعالی و نقص توجه را زیاد شناخته‌ایم و ممکن است یک تعریف کلی از آن داشته باشیم. اما خوب است بدانیم کودکان بیش‌فعال به سه گروه تقسیم می‌شوند.
گروه اول کودکانی اند که از نقص توجه رنج می‌برند. به این معنی که آنها نمی‌توانند متمرکز شوند و کاری را انجام دهند. اگر کاری را به آنها محول کنید، آنها نمی‌توانند به ترتیب مراحل یک کار را انجام دهند. مثلاً نوشتن دیکته یا رونویسی از کتاب و دادن تکلیف به آنها اشتباه است زیرا خارج از توان آنهاست.
گروه دوم کودکانی‌اند که بیش‌فعالی دارند. یک موتور پر سرعت درون این کودکان روشن است و آنها را مدام به حرکت وامی‌دارد.
اما گروه آخر کودکانی‌اند که نشانه‌های دو گروه اول را با هم دارند. به‌طورکلی این بچه‌ها بسیار پرحرف هستند و بدون اینکه به شما گوش دهند، همیشه میان کلام شما می‌پرند.
-
حواسمان بیشتر به پسرها باشد
حدود ۸ تا ۱۰ درصد کودکان ایران از اختلال بیش‌فعالی رنج می‌برند و پسرها بیش از دخترها مبتلا می‌شوند. این اختلال از سه سالگی قابل تشخیص است و عمده‌ی مشکلات اصلی در سنین مدرسه بروز می‌کند زیرا کودکان بیش‌فعال به هیچ‌وجه نمی‌توانند سر کلاس بنشینند و کودکان با اختلال نقص توجه نیز نمی‌توانند، تکالیف را انجام دهند و فرایندهای یادگیری برای آنها سخت و گاهی غیرممکن است.
دانشمندان هنوز هیچ علت مشخصی برای ابتلا به بیش‌فعالی تشخیص نداده‌اند. البته شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه برخی نشانه‌های ژنتیک در ابتلا به بیش‌فعالی و نقص توجه دخیل هستند. به عنوان مثال از هر چهار کودک، سه کودک دارای یک ارتباط ژنتیکی با این اختلال هستند. برخی علت‌های دیگر مانند زایمان‌های نارس و زودرس، آسیب‌های مغزی در دوران نوزادی و مصرف سیگار، الکل و استرس شدید دوران بارداری مادران در ابتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی کودکان دخیل است.
-
شناخت سریع، مداخله‌ی بهتر
اصلی‌ترین شیوه‌ی درمان این کودکان، درمان دارویی است اما دارودرمانی به تنهایی کافی نیست، انواع کاردرمانی، روان‌درمانی‌های رفتاری شناختی، بازی‌درمانی و هنردرمانی از جمله شیوه‌های جدید و مؤثر درمانی برای این کودکان به شمار می‌رود.
-
کدام نشانه‌ها را جدی بگیریم؟
ممکن است تصور کنیم هر نوع شیطنت یا انزوایی به معنی ابتلای کودک به بیش‌فعالی و نقص توجه است. اما برای شناخت هر نوع اختلالی راه‌ها و علائمی وجود دارد. اگر در سه سالگی فرزندتان یا کودکان اطرافتان متوجه چند نشانه شدید می‌توانید برای مشاوره وتشخیص اقدام کنید. تحرک زیاد دست و پا، قطع پی‌درپی گفت‌وگو و مکالمه بزرگ‌ترها،پاسخ دادن به سؤال، پیش از آنکه جمله‌ی سؤال‌کننده به پایان برسد.بی‌صبری و بی‌تحملی شدید طوری که هر آنچه طلب کرد، باید در همان لحظه آن را دریافت کند.پرحرفی، جنب و جوش زیاد، بی‌صبری،هل دادن بقیه‌ی کودکان، برهم زدن بازی بقیه، نداشتن مهارت‌های لازم در برقراری ارتباط‌های اجتماعی با دیگران و…
ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی
منابع:
https://www.psychiatry.org/patients-families/adhd/what-is-adhd
https://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd