۹ جمله سمی که هرگز نباید در تربیت کودک مان از آنها استفاده کنیم
آیا تا کنون جمله‌ای به کودک خود گفته‌اید که بعد از گفتن آن پشیمان شده باشید؟ ممکن است ما گاهی بدون اینکه هیچ نیتِ بدی داشته باشیم، جمله‌ای به کودک بگوییم که موجب آسیب به او شود. برای اینکه از گفتن این جملات پرهیز کنیم، در اینجا به معرفی ۹ مورد از این جملات می‌پردازیم.
-
تو مثل مادرت/پدرت هستی
اینکه به کودک بفهمانیم رفتارِ غلط او برای ما تداعی کننده‌ی فردِ دیگری است، موجب آسیب‌های متعددی به کودک می‌شود. چنین مقایسه‌هایی هرچند کوتاه و یا حتی مثبت، موجب نادیده گرفتن شخصیت و وجود منحصربه‌‌فردِ کودک می‌شود.
-
تو فقط دردسر درست می‌کنی
اگر به کودکان خود برچسب‌هایی مانند: «هیولای کوچولو» یا «شیطونک» بزنیم، بایستی منتظر آسیب‌های جدی به کودک باشیم. حتی برچسب‌زنی‌های مثبت مانند «ورزشکار یا نابغه» می‌تواند حاوی اثرات منفی بر عزت‌نفس و خودارزشی کودک باشد.
-
گریه کردن را تمام می‌کنی یا کاری کنم که باز هم گریه کنی؟
به عنوان والدین یک کودک بایستی رفتار او را مدیریت کنیم و نه احساسات و هیجانات کودک را. کودک ما باید بداند که احساسات او خوب است اما شاید گاهی غیرقابل پذیرش است. اگر کودک به دلیل اینکه غمگین است، گریه می‌کند نباید او را مجبور کنیم تا احساس خود تغییر دهد. به جای اینکار می‌توانیم صرفا او را هدایت کنیم و برخی نتایج را به او نشان دهیم تا بتواند در آینده از پسِ احساسات منفی خود برآید.
-
هنوز هم را یاد نگرفته‌ای؟
تربیت کودکان بایستی به نحوی باشد که کودک بتواند از اشتباهات خود، چیزهای جدید بیاموزد، نه اینکه احساس شرم کند. اگر برای تنبیهِ کودک از او سوال بپرسیم، نتیجه‌ای ندارد. شاید سوال بهتر این باشد که از او بپرسیم: «دفعه‌ی بعدی چه کار متفاوتی انجام می‌دهی؟». با این سوال کودک متوجه می‌شود که در آینده، می‌تواند بهتر عمل کند و انتخاب دیگری داشته باشد.
-
فقط صبر کن تا شب پدرت به خانه بیاید
شما با گفتن این جمله به کودک خود می‌فهمانید که نمی‌توانید رفتارِ غلط او را مدیریت کنید و شخص دیگری (والدِ دیگر) ترسناک‌تر است و باید از او حساب ببرد. این کار موجب ارتباطات ناسالم بین اعضای خانواده می‌شود چنان که شما خودتان را ناتوان معرفی کرده و والد دیگر را هیولایی ترسناک معرفی می‌کنید. بهترین کار این است که در همان لحظه رفتار اشتباه کودک را مدیریت کنید نه اینکه آن را به والد دیگری که از او هیولا ساخته‌اید، محول کنید.
-
خیلی خوبه که این کار را انجام دادی. چرا نمی‌توانی همیشه همین کار را انجام دهی؟
هرگز تلاش نکنیم انتقاد خود را در قالبِ تشویق پنهان کنیم. این کار می‌تواند آسیب‌رسان و توهین‌آمیز باشد. کودک خود را برای رفتار خوبش تشویق کنیم. مثلا: «من خیلی خوشحالم که تو ظرف غذایت را در سینک ظرف‌شویی قرار دادی.» می‌توانیم راه‌حل‌های مختلفی به کودک ارائه کنیم و همچنان به تشویقِ او ادامه دهیم و از جملات مبهم پرهیز کنیم.
-
تو با این کارهایت مرا دیوانه می‌کنی
این یکی از جملاتی‌ست که والدینِ پخته هرگز به زبان نمی‌آورند زیرا این جمله موجب احساس شرم در کودکان می‌شود. بهتر است مسئولیت افکار، رفتار و احساسات‌‌مان، را به گردن کودک نیاندازیم و او را مسبب احساسات و هیجانات منفی خود معرفی نکنیم. بهترین راه این است که جمله‌ای مانند این را به‌کار ببریم: «من واقعا کاری که امروز انتخاب کردی را دوست نداشتم».
-
بحث کردن با من را تمام کن
شما با گفتن این جمله به کودک خود هشدار می‌دهید که قرار است هربار باهم وارد گفت‌وگو می‌شوید، دعوایی سخت در پیش داشته باشید. در حقیقت این جمله، مخالفت و ناسازگاری بین شما و کودک‌تان را بیشتر می‌کند.
-
من قصد ندارم دوباره برایت توضیح دهم
می‌دانیم که تکرار کردن دستورالعمل‌ها، عادت بدی است و موجب می‌شود که به مرور زمان، کودک اصلا به صدای شما و دستورالعمل‌های‌تان گوش ندهد. در واقع غر زدن یک پیام منفی است که کودک هیچ نیازی به شنیدن آن ندارد. اگر کودک برای دفعات اولیه، از دستورالعملهای شما پیروی نمی‌کند، لازم است همه چیز را کامل برای کودک تشریح کنید، برای او مثال بزنید، حتی با نشان دادن تصاویر و نتایج کار، می‌توانید به او کمک کنید تا دستورالعملهای شما را بهتر متوجه شود.
ترجمه: مهرنوش خالقی
منبع: