مراحل رشد و تکامل تا یک سالگی یا چه انتظاراتی از فرزند خود داشته باشیم؟

شاید تعجب کنید اما دوران پیش از یک سالگی برای کودکان یک برهه زمانی بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. نخستین کلمات در این سن بر زبان فرزندتان جاری می‌شوند و می‌توانید اولین قدم‌های او را مشاهده کنید. جالب است بدانید که برخی از اساسی‌ترین تحولات زندگی کودک، در همین یک سال نخست اتفاق می‌افتند و از این رو آشنایی با مراحل تکامل پیش از یک سالگی برای والدین بسیار کمک رسان واقع خواهد شد.

• دستاوردهای تولد

دستاوردهایی که هر فرزند از زمان تولد تا یک سالگی خود به نمایش می‌گذارد، در اکثر کودکان کم و بیش مشابه خواهد بود. به عنوان مثال آیا می‌توانید کودکی یک ساله را معرفی کنید که بر زبان فرانسوی، ویولن و یا حل معادلات پیچیده ریاضی تسلط داشته باشد؟! قطعاً خیر. اگر واقع نگر باشیم، می‌توانیم به قابلیت تشخیص شکل حیوانات مختلف و یا برج سازی با استفاده از قطعات پلاستیکی توسط فرزند خود افتخار کنیم! تمام کودکان پیشرفت و تکامل ذهنی را تجربه خواهند کرد، البته با سرعت‌های متفاوت. اما آنچه اهمیت دارد، توجه کافی والدین به روند تکامل فرزندان خواهد بود. چه چیزی هیجان انگیز تر از تماشای اولین قدم‌هایی است که کودک شما به تنهایی بر می‌دارد؟

• چه انتظاراتی می‌توانیم داشته باشیم؟

در ادامه به لیستی شامل انتظارات معقول والدین از کودکان یک ساله و کوچکتر اشاره خواهیم کرد:

•  راه رفتن بدون کمک دیگری حتی اگر با تعادل مورد انتظار شما نیز همراه نباشد
•  برخاستن از زمین بدون کمک وسایل خانه و یا والدین
•  اشاره به اشیاء مورد علاقه
•  صحبت کردن به اندازه دو و یا سه کلمه قابل تشخیص
•  رها کردن اسباب بازی‌ها به صورت آگاهانه و سپس برداشتن مجدد آنها

• نگران چه رفتارهایی نباشیم؟ “خجالت”

بعضی از کودکان به طور طبیعی بیش‌تر از هم سالان خود پذیرای کودکان دیگر و حتی افراد غریبه هستند. دسته دوم روابط چندان گرمی‌ ندارند و برای موفقیت در موقعیت‌های اجتماعی نیاز به مساعدت و تشویق والدین خواهند داشت. باید توجه داشته باشید که این موضوع کاملا طبیعی است و نگرانی پیرامون مسئله ای به نام “خجالت” هیچ معنایی ندارد.

اگر فرزندی به اصطلاح خجالتی دارید، او را به یک باره وارد جمعی پر از کودک نکنید. بهتر است مرحله به مرحله و با معرفی چندین دوست خانوادگی صمیمی‌زمینه را برای از میان بردن حس خجالت در وی فراهم آورید. همچنین در صورتی که قرار است وارد جمع جدید شوید، پیش از هر کاری توضیحات لازم را به فرزندتان بدهید. این توضیحات شامل معرفی کامل افراد حاضر در آن جمع، هدف از ملحق شدن به آنان و همینطور برنامه پیش رو خواهد بود.

• چگونه می‌توانیم به فرزند یک ساله خود کمک کنیم؟

کودکان یک ساله و کوچکتر همگی عاشق خانه سازی، استفاده از اسباب بازی‌های چند تکه و قرار دادن اجسام داخل جعبه‌های مختلف هستند. همراهی با آنان در این زمینه‌ها، می‌تواند به توسعه و پیشرفت هرچه بیشتر قابلیت‌های حرکتی کودک کمک کند. توصیه می‌شود فرزند خود را به بازی با مداد شمعی، نقاشی و خمیر بازی تشویق کنید. در واقع از هر راهی که می‌توانید به تقویت قوه تخیل، تجسم و خلاقیت کودک بپردازید. علاوه بر موارد فوق باید به یاد داشته باشیم که بازی یکی از اصلی ترین راه‌های آموزش به کودک است. والدین در قالب بازی می‌توانند فرزند خود را از نظر فیزیکی، اجتماعی، احساسی و فکری فردی قدرتمند بار بیاروند.

• مقایسه نکنیم!

هیچ گاه کودکتان را از دیدگاه رشد و تکامل به فرزند فردی دیگر مقایسه نکنید. همانطور که گفته شد تمام کودکان رشد می‌کنند و تنها سرعت طی این مسیر متفاوت خواهد بود. از طرفی هر کودکی با دیگری متفاوت بوده و ممکن است در حیطه ای کاملا منحصر به فرد استعداد و توانایی داشته باشد. برای مثال هر خانواده ای انتظار دارد که کودک ۱۲ ماهه اش قادر به راه رفتن باشد. این در حالی است که متخصصان معتقد هستند، تنها در صورتی که راه رفتن کودک تا ۱۸ ماهگی آغاز نشود نیاز به بررسی بیشتر وجود خواهد داشت. حتی پس از این زمان نیز در مورد بعضی از کودکان، شرایط را نرمال در نظر می‌گیرند. بدین ترتیب توصیه می‌شود به جای نگرانی در مورد زمان و همچنین نحوه دست یابی کودک به دستاوردهای زندگی خود تا یک سالگی، هر موفقیت جدیدی را با شادمانی و سپاس‌گذاری از درگاه لطف الهی جشن بگیرید.