رشد زبانی دو سالهها با کمکهای والدین
آیا کودک دو ساله شما کلمات زیادی میداند؟ یا هنوز شروع به صحبت کردن نکرده است؟ رشد زبانی در بین کودکان متفاوت است و ما با آگاهی از این تفاوتها میتوانیم، به رشد متناسب و متعادل آنها کمک کنیم.
یک دید کلی از رشد زبانی دو سالهها
کودک دو ساله ما معنی حرفهای ما را به خوبی درک میکند و میتواند با سرعت بالایی کلمات جدید را یاد بگیرد. او میتواند گستره لغات خود را ۵۰ تا ۱۰۰ لغت بالا برد. همچنین میتواند جملات دو، سه کلمهای بسازد. مثلا «توپ گرفتم»، «آب خوردم». البته او این جملات کوتاه را به جملات بلندتری افزایش میدهد. بین دو تا سه سالگی، کودک میتواند از ضمیرها استفاده کند. یعنی به جای اسمها از من، تو، او، ما و آنها استفاده کند. کودک در این سنین میتواند به خوبی مفهوم مالکیت نسبت به اموال را درک کند و در کلماتش استفاده کند. مثلا مالِ من، مالِ مامان. او میتواند در جملات خود نیز از ضمیرهای مالکیت استفاده کند. کودک دو ساله قادر است نظرات و پیشنهادات و احساسات خود را به خوبی بیان کند.
رشد زبانی کودک را مقایسه نکنیم
والدین جوان گاهی کاملا ناخودآگاه رشد کلامی کودک خود را با کودکان دیگر مقایسه میکنند. البته این حالت طبیعیست اما والدین باید به این مساله آگاه باشند و تا جای ممکن از این کار دوری کنند. واقعیت این است که هیچ معیاری برای رشد کلامی وجود ندارد. براساس نظر آکادمی روانپزشکان آمریکا در سال ۲۰۰۹، معیار دقیقی برای ارزیابی رشد زبانی کودکان وجود ندارد. میزان رشد کلامی کودکان با یکدیگر متفاوت است. ممکن است یک دو ساله چندین جمله را بیان کند و دائم کلمات جدید یاد بگیرد اما کودکی دیگر کلام شما را کامل بفهمد اما کمتر حرف بزند. برخی کودکان پیشدبستانی مهارتهای زبانی را به طورمستمر افزایش میدهند اما برخی دیگر ممکن است به شیوهای غیر معمول، مهارتهای خود را افزایش دهند. در همین دوران ممکن است برخی کودکان بسیار پرحرفتر از دیگران باشند.
تصورات غلط از رشد زبانی کودک را بدانیم
برخی والدین تصور میکنند کودکانی که بیشتر حرف میزنند، باهوشتر هستند اما این تصور غلطی است که والدین گاهی دچار آن میشوند. واقعیت این است که کودکانی که بیشتر حرف میزنند، الزاما گستره لغات بیشتری ندارند. کودکانی که کمتر حرف میزنند نیز دایره لغات زیادی دارند اما احتمالا این یک تصمیم شخصی است و آنها خودشان انتخاب میکنند که کمتر سخن بگویند. البته اگر دلایل پزشکی یا روانی در کار نباشد.
گاهی ممکن است یک اتفاق سخت، موجب شده باشد، کودک دیگر سخن نگوید و یا برخی کودکان که از مشکلات شنوایی رنج میبرند، نمیتوانند خوب حرف بزنند. تاخیر در حرف زدن، گاهی اوقات هیچ دلیل خاصی ندارد اما اگر احتمال دادید که کودک شما از مشکلی رنج میبرد، حتما به پزشک کودکان مراجعه کنید. گفته میشود که دخترها زودتر از پسران شروع به سخن گفتن میکنند، اما کودکان تا سن مدرسه به صورت یکدست، به رشد زبانی کافی رسیدهاند. البته اگر هیچ اختلال طبی یا روانی در کار نباشد. فقط با گوش دادن و تمرین است که کودک شما میتواند رشد زبانی و کلامی بهتری داشته باشد. کودکان نیازی ندارند دستور زبانی را آموزش ببینند. آنها خودشان یاد میگیرند چگونه از قواعد زبانی پیروی کنند.
برای رشد زبانی دو سالهها چه کار کنیم؟
شما به عنوان والدین کودکتان باید خوراک خوبی به مخزن شنیداری کودک دو ساله بدهید. قصههای کوتاه یا ترانههای کودکانه بهترین انتخابها هستند. داستانهای کوتاه و جذاب، توجه بچهها را به خود جلب میکند و آنها از این طریق با کلمات بیشتر و جدیدتری آشنا میشوند. برنامههای روتین زندگی کودکان نیز موجب رشد زبانی آنها میشود. برنامه روزانه کودکان شامل بخشهای مختلفیست که برای انجام آن کلمات مختلفی گفته میشود. مثلا مادر به پسرش میگوید: « امروز به باغچه میرویم و دانه میکاریم»، کودک با کلمه «دانه» و فعل «کاشتن» آشنا میشود.
ترجمه و گردآوری: مهرنوش خالقی
منبع