به سوالات جنسی خردسالان چطور پاسخ دهیم؟
در دوران پیش از مدرسه ، بچه‌ها علاقه‌مند به کشف بسیاری از مسائل بوده و اطلاعات بسیاری را در مورد محیط اطراف خود می‌آموزند. پرسش‌هایی مانند ” بچه‌ها از کجا می‌آیند؟ “ از سوال‌های معمول کودکان در این مرحله است که بسیاری از والدین ناآگاه را پریشان می‌کند.
در حالی که این پرسش‌ها برخلاف ظاهر تخصصی و جنسی خود در محتوا تفاوتی با سایر سوال‌های کودکان مانند پرسش در مورد منبع باران و رنگ آبی آسمان ندارند.ارائه جواب‌های مبهم و گفتن این مطلب که تو خیلی کوچکتر از آن هستی که این چیزها را بفهمی. بچه‌ها را ناچار می‌کند که این سوال‌ها را برای خودشان نگه دارند. از تولد تصورات عجیب و غریب برای خود بسازند.
سوال‌های جنسی کودکان اغلب از حدود سنین سه تا پنج سالگی آغاز می‌شوند. آنها نیازمند اطلاعات صحیح بوده و سوال‌های خود را تا رسیدن به جواب قطعی و به بهانه‌های مختلف تکرار می‌کنند.
معمولا والدین ناآگاه در این مورد به دوشیوه برخورد می‌کنند : یا جوابی به سوال‌ها نمی‌دهند یا ذهن کودک را با انبوه اطلاعات پر می‌کنند.
اما دو قاعده کلی برای ارائه اطلاعات جنسی و یا اطلاعاتی در مورد مرگ ، طلاق وموارد مشابه صدق می‌کند :
- کشف و درک آنچه بچه‌ها می‌دانند و نحوه نگرش آنها
- صداقت در بیان مطلب
گرچه پدر ومادرها در بسیاری از موارد نمی‌توانند اطلاعات دقیقی به بچه‌ها بدهند ولی می‌توانند آنها را از تصور و فکر غلط رهایی بخشند.
مثلاً در مورد تولد بچه، اغلب کودکان فکر می‌کنند بچه از خوردن چیزی توسط مادر وبزرگ شدن آن در شکم مادر ایجاد می‌شود.وقتی والدین اطلاعات درستی به او بدهند این تصور غلط در ذهن آنها از بین خواهد رفت.
بسیاری از اطلاعات و آگاهی‌های ارائه شده توسط والدین ممکن است توسط بچه‌ها به فراموش شده و به‌درستی درک نشوند. اما مهم است که در طول سال‌های رشد درک او از این مسائل نیز افزایش یافته و به ارائه اطلاعات صحیح عادت نماید.مثلاً گرچه یاد گرفتن نام‌های آناتومیک دستگاه تناسلی برای بسیاری از کودکان دشوار است ، اما زمینه‌ای را برای دریافت اطلاعات صحیح بعدی فراهم می‌نماید. و یا فهم این نکته که به دنیا آمدن بچه ربطی به خوردن و گوارش ندارد، ولی از جایی نزدیک به محل دفع رخ می‌دهد ( اما نه از محل ادرار کردن و دفع مدفوع ) خیال او را تاحدودی آسوده می‌کند.
- باید توجه داشت وقتی بچه‌ها سوال می‌پرسند تنها باید جواب همان سوال را داد.
- بهترین زمان برای آموزش مسائل جنسی به کودک، زمانی است که خود او سوالی را می‌پرسد.
- پاسخ دادن به سوال‌های کودکان با صداقت و همدلی ، یکی از راه‌های عشق ورزیدن و احترام گذاشتن به آنان است.
- کمتر کودکی قبل از هشت سالگی از مسائل جنسی سر در می‌آورد.
- والدین باید همواره سعی کنند هنگام بحث در مورد موضوعات جنسی، احساسات، عواطف، عشق و ارزش‌های اخلاقی را نیز دخیل کنند.
- ترکیب این مفاهیم با صراحت و صداقت به کودکان کمک می‌کند تا هنگامی‌که بزرگ شدند در مورد رفتار جنسی خود خویشتن‌دار و دارای قضاوت صحیح باشند.
- اگرچه کودکان خردسال معمولاً توضیحات ساده را به آسانی می‌پذیرند ، کودکان بزرگتر از پنج یا شش سال، اغلب با گفتن یک اوه؛ به نخستین شنیده‌هایشان درباره مسائل جنسی واکنش نشان می‌دهند.
- این علامت آشکار و بسیار خوبی است که کودک نمی‌تواند جزئیات بیشتری را تحمل کند ، بنابراین موضوع صحبت را عوض کنید و دفعه بعد رویکرد دیگری را امتحان کنید.
نویسنده: میترا مولایی نژاد متخصص سلامت جنسی و باروری و مدرس دانشگاه