۴ شیوه شکل‌دهی عزت‌نفس کودکان ۱ تا ۳ ساله

آیا به دنبال شکل‌دهی به عزت‌نفس کودک ۱ تا ۳ ساله خود هستید؟ عزت‌نفس، یک عنصر روانی بسیار تعیین‌کننده در زندگی کودکان ماست. اگر از نحوه شکل‌گیری و اهمیت آن اطلاعت کافی نداشته باشیم، ممکن است موجب آسیب‌های جبران‌ناپذیری به روان کودک شویم. در این مطلب ۴ شیوه مهم شکل‌دهی عزت‌نفس کودک را معرفی می‌کنیم.

عزت‌نفس به معنای دوست‌داشتن خود، احساس ارزشمندی، باور به خود و آگاهی به اینکه «من» چقدر خوب هستم. کودکان از یک سالگی می‌توانند خودشان را از محیط پیرامون و والدین‌شان تشخیص و تمیز دهند. آنها کم‌کم پی می‌برند که چه کارهایی می‌توانند انجام دهند و چه چیزی هویت آنها را شکل می‌دهد. در اینجا شیوه‌هایی وجود دارد برای اینکه به شما کمک کند، عزت‌نفس کودک نوپای خود را شکل دهید.

۱-به کودک اجازه تصمیم‌گیری دهیم:

برای اینکه کودک بتواند «منِ» خود را شکل دهد، او را آزاد بگذاریم تا خودش تصمیم‌گیری کند، اینکه با چه اسباب‌بازی‌هایی بازی کند یا اینکه بتواند بینِ خوراکی‌هایی که به او عرضه می‌کنیم، انتخاب کند. اگر به او فرصت دهیم تا برای کارهای مختلف، به تنهایی انتخاب و تصمیم‌گیری کند، کودک می‌تواند به احساس خوشایندِ خودکنترلی دست یابد. احساسی که به او کمک می‌کند اعتمادبه‌نفس کافی را در خود شکل دهد و یک «منِ» مستقل برای خودش دست‌وپا کند.

۲-به کودک فرصت نافرمانی دهیم:

کودکان ۱ تا ۳ ساله نیاز دارند خود را ثابت کنند و بیاموزند تصمیماتی که می‌گیرند، چه نتایجی دربردارد. برای مثال اگر از کودک می‌خواهیم ژاکت خود را از تن درآورد و او نافرمانی می‌کند، واکنش منفی نشان ندهیم و نافرمانی او را بپذیریم. اگر کودک احساس گرما کند، به تدریج متوجه می‌شود که این نتیجه‌ی درنیاوردن ژاکت است و تصمیمی که گرفته است، موجب شده تا احساس گرما کند. او خود به این مساله پی خواهد برد.

۳-به کودک فرصت کشف محیط پیرامونش را بدهیم:

کودکان نیاز به شناخت و کشف محیط خود دارند. آنها را آزاد بگذاریم تا بتوانند محیط خود را کشف کنند. در این مسیر لازم است هرگاه کودک به کمک ما نیاز دارد، او را حمایت کنیم. برای مثال فرض کنید کودک شما ذوق فراوانی برای دیدن یک مورچه از خود نشان می‌دهد، اما وقتی مورچه روی پاهای کودک شروع به راه رفتن می‌کند، کودک می‌ترسد و از شما کمک می‌خواهد.

۴-در موقعیت‌های سخت اجتماعی کودک را حمایت کنیم:

وقتی کودکان ما در کنار دیگر همسالان خود قرار می‌گیرند، شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند. مثلا ممکن است برای بازی با یک اسباب‌بازی محبوب، با همسالان خود با چالش مواجه شوند. کودکان یک تا سه ساله درک کاملی از شریک شدن و تقسیم کردن وسایل با دیگر همسالان خود ندارند و ممکن است نتوانند از پس چنین موقعیتی برآیند. در چنین شرایطی نباید آنها را تنبیه کنیم یا واکنش‌های تندی نشان دهیم، زیرا به عزت‌نفس آنها آسیب‌های جدی وارد می‌شود. لازم است طوری رفتار کنیم که کودک رفتار ما را الگو قرار دهد. مثلا به کودک بگوییم: «این وسیله مال من است، حالا من آن را به تو می‌دهم تا تو هم با آن بازی کنی». به این ترتیب با رفتار خود، شریک شدن را به کودک می‌آموزیم.

ترجمه: مهرنوش خالقی

منبع:

www.raisingchildren.com