دختر به راه مادر، پسر به راه پدر

دختربچه‌هایی که مانند مادر جلوی آینده می‌ایستند و موهای خود را شانه می‌زنند. دوست دارند ناخن‌هایشان را لاک بزنند و گل سرهای رنگارنگ را امتحان کنند. پسربچه‌هایی که اصرار دارند کتِ پدر را بپوشند. شاید این صحنه‌ها را در بین کودکان مختلفی دیده باشید و احتمالاً پدر و مادرها با دیدن این کارها از سوی فرزندشان، خیلی خندید‌ه باشند اما  درواقع این کودکان به دنبال ساختن هویت جنسی‌شان هستند. اما  همسان‌سازی با والد هم‌جنس چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟

حدوداً بین دو تا سه سالگی کودک می‌تواند جنسیت خود را بشناسد. به‌طوری که تا سه سالگی کودک می‌تواند خودش را دختر یا پسر بخواند. به عنوان والدین کودک  بهتر است سعی کنیم او را از این موضوع مطلع کنیم. پس از اینکه کودک کشف می‌کند دختر است یا پسر، متوجه وجود تفاوت‌های رفتاری بین جنس خود و کودک دیگر می‌شود. مثلاً یک کودک دختر نسبت به جنس خود آگاه می‌شود و متوجه می‌شود که یک کودک پسر با او چه تفاوت‌‌هایی دارد. این آگاهی ممکن است به تدریج، آنها را به کارهای متفاوتی سوق دهد. حدوداً بین سه تا شش سالگی، کودکان سعی می‌کنند با والد هم‌جنس خود همسان‌سازی کنند. یعنی دختران از مادر خود و پسرها از پدرشان تقلید می‌کنند. در حقیقت این مسأله از آنجایی شکل می‌گیرد که کودکان از چهار سالگی احساس کامل و مشخصی از دختر یا پسر بودن خود به دست می‌آورند.

از اینجا به بعد، رفتار ما به عنوان والدین این کودک بسیار مهم است. اینکه ما چگونه نسبت به آگاهی جنسی او واکنش نشان می‌دهیم. در وهله‌ی اول باید از واکنش و رفتار کودک خودمان نسبت به دختر یا پسر بودنش آگاه شویم. در این مرحله می‌توانید کتاب، تصویر یا پازل‌هایی از تصاویر دختر و پسر و مرد و زن به کودک نشان دهید. البته تصاویری دور از کلیشه‌های جنسی. مثلاً پدری که برای فرزندش غذا می‌پزد. تصویری از یک مرد نباید صرفاً در حال کارهای سخت و خشن باشد. در عین حال تصویری از یک پلیس یا آتش‌نشانِ زن می‌تواند برای بچه‌ها دیدنی باشد.

برخی کودکان ممکن است از دیدن پدر یا مادر محروم باشند. این بچه‌ها فرصت همانندسازی با والد هم‌جنس خود را ندارند و یا کمتر دارند. پسربچه‌ها باید وجود پدر، رفتارهای او، ویژگی‌های ظاهری پدر و حیطه وظایف مختلفی که او به عهده می‌گیرد را از نزدیک ببینند و او را لمس کنند. تا جنس مرد را نشناسند نمی‌توانند همسان‌سازی کنند. آنها از پدر تقلید می‌کنند. نوع لباس پوشیدن پدر، میزان مسئولیت‌پذیری او و تمرکز بر کار کردن از جمله مواردی هستند که کودک می‌تواند با آنها همانندسازی کند. مواردی که به هیچ عنوان دربند کلیشه‌های جنسیتی نیست. از سوی دیگر دخترها نیز با مادر همانندسازی می‌کنند. شاید دختربچه‌ها دوست دارند مانند مادرشان به فرزندی خیالی رسیدگی کنند. آرایش کنند و لباس‌های زنانه به تن کنند. به طور کلی پدر و مادرها بایستی با پرهیز از کلیشه‌های جنسیتی، نسبت به فرزند هم‌جنس خود حساس‌ باشند و نشانه‌هایی از دختر و پسر بودن را در کودک تقویت کنند. مادران باید مراقب باشند، کودک پسر خود را بیش از حد به محیط‌های زنانه نبرند و یا آنها را آرایش نکنند و لباس‌های دخترانه به تن آنها نکنند. این موارد تأثیرات ناخوشایندی را بر کودک پسر به دنبال دارد. در مقابل پدرها نیز نباید مانع تحکیم رابطه میان مادر و دختر شوند و دختر را به کارهای خیلی خشن و سخت وادارند. بهتر است کودکان از شش سالگی با والد و یا هم‌بازی‌های هم‌جنس خود بیشتر و بیشتر ارتباط بگیرند تا هویت جنسی خود را به طور کامل تحکیم کنند.

ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی

منابع:

https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/gradeschool/Pages/Gender-Identity-and-Gender-Confusion-In-Children.aspx

https://www.caringforkids.cps.ca/handouts/gender-identity