سه ساله های بدقلق و چند شیوه های مفید برای سازگار کردن آنها
داد و فریاد پدر و مادرها وقتی به آسمان می‌رسد که با لجبازی و ناسازگاری کودکان سه‌ساله‌شان مواجه می‌شوند. سه‌ساله‌هایی که استقلال‌طلبی را تمرین می‌کنند. اما مساله این است که اگر ناخواسته به لجبازی کودک، پر و بال دهیم، کودک ما سازگاری را نمی‌آموزد. ما در اینجا به مهم‌ترین مواردی اشاره می‌کنیم که می‌توان کودک را از لجبازی و پرخاشگری به سمت سازگاری دعوت کنیم.
-
آیا کودکم احساسات خودش را می‌شناسد؟
سه‌ساله‌هایی که ابراز احساسات بلد نیستند، بسیار بدقلق می‌شوند. در واقع بسیاری از کودکان هرگز فرصتی برای ابراز احساسات پیدا نمی‌کنند. یعنی اغلب فرصتی به آنها نمی‌دهیم تا احساس خود را بیان کرده و بشناسند. بهتر است به کودکان فرصت و آموزش دهیم، تا احساسات‌شان را بیان کنند. به خصوص وقتی عصبانی هستند.
-
چه کار کنیم؟
می‌توانیم از کودک بخواهیم، شادی، غم، ترس یا خشم را در چهره خود نشان دهد. حتی با نقاشی یا کاردستی.
می‌توانیم سوالاتی درباره احساسات دیگران از کودک بپرسیم. مثلا از او بپرسیم، کودکی که اسباب‌بازی خود را گم کرده‌است، چه احساسی دارد؟ با این شیوه‌ها می‌توانیم مطمئن شویم که آیا کودک درک درستی از هیجانات و احساسات مختلف دارد یا خیر؟ آیا احساسات خود را می‌شناسد یا به زمان نیاز دارد؟
-
بایدها و نبایدها
برای اینکه کودکان ما بچه‌هایی سازگار باشند، نیاز است تا با آنها منطقی و سازگارانه رفتار کنیم و آنها را از برخی چیزها دور نگه داریم. مثلاً هرگز اجازه ندهیم کودک‌مان صحنه‌های خشونت‌آمیز و ترسناک را مشاهده کند. چه در فضای مجازی و چه در واقعیت.
ما نیز احساسات خود را بیان کنیم. مثلاً اگر کودک به ما کمک می‌کند، حتماً از او تشکر کنیم. به کودک بگوییم که از این بابت بسیار خوشحال هستیم و به او افتخار می‌کنیم.
خودمان را جای کودک بگذاریم. اگر کودک از چیزی مانند هیولا یا دراکولا می‌ترسد، هرگز او را مسخره نکنیم، بلکه تفاوت‌های واقعیت و خیال را به کودک بیاموزیم.
اگر کودکان با یکدیگر درگیر شده و دعوا کردند، اول بدون هیچ واکنش و قضاوتی آنها را از یکدیگر جدا کنیم و بعد کودک آسیب‌دیده را آرام کنیم. پس از آن جویای احوال کودک دیگر شویم. سپس اجازه دهیم مدتی بگذرد و درباره دعوا از آنها سوال بپرسیم. از آنها بخواهیم درباره دعوای پیش‌آمده، به دنبال یک راه‌حل بگردند و هر یک احساس خود را بیان کنند. برای آنها توضیح دهیم که عصبانی شدن، طبیعی است و ما نیز خیلی وقت‌ها عصبانی می‌شویم اما لزومی ندارد به یکدیگر آسیب بزنیم.
-
این کار را فراموش نکنید
فراموش نکنیم تحت هر شرایطی بایستی به کودک نشان دهیم که چقدر او را دوست داریم، حتی اگر او بدترین کار را انجام داده باشد. یادمان باشد ما فرزند خود را عاشقانه دوست داریم و فقط کارِ بد او ما را ناراحت کرده است. هیچ وقت به کودک‌مان نگوییم که دیگر او را دوست نداریم یا از این به بعد والدین او نیستیم. این قبیل جملات، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به عزت‌نفس کودک ما می‌زند.
ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی
منابع:
https://www.apa.org/act/resources/fact-sheets/development-5-years