گام‌ به‌ گام تا درست راه رفتن کودکان

تمام اتفاقاتی که کودک ما در آن رشد را تجربه می‌کند برای والدین جذاب و دلچسب است، اولین اصوات، ادای درست کلمات، قدم‌های اولیه همگی نشان از رشد کودک دارند. در این میان رشد حرکتی هم مثل هر اتفاق دیگری نیاز به دقت و کمک والدین دارد. اما کودک ما چه زمانی می‌تواند درست راه برود و چه زمانی می‌توانیم از حرکات صحیح عضلات او مطمئن باشیم. اصلاً نقش ما در تکامل این عوامل چیست؟

• تحرک

روش آزمون : با فاصله کمی از کودک خود بنشینید و آغوشتان را برایش بگشایید. با صدا کردن نامش یا نشان دادن اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش او را تشویق کنید به سوی شما بیایید.

پاسخ: در ۳۲ هفتگی کودک شما ممکن است خود را روی باسن به طرف شما بکشد. اگر هنوز قادر نیست این کار را انجام دهد، نگران نشوید. تکان دادن بدن و دراز کردن دست همگی مقدمه به حرکت درآمدن هستند.

• توانایی ایستادن

روش آزمون : انگشت خود را به کودکتان بدهید تا به کمک آن خود را به حالت نشسته یا ایستاده بکشد.

پاسخ: در ۴۰ هفتگی کودک باید بتواند خود را به حالت نشسته یا ایستاده بکشد و اگر بتواند با چنگ زدن به اثاثیه ثابت، خود را نگه دارد بایستی خوشحال باشد و تعادل خود را هنگام ایستادن حفظ کند.

در حدود ۱۳ ماهگی، پس از اینکه مرحله تمرین ایستادن با کمک گرفتن از یک اسباب‌بازی متحرک یا اثاثیه لبه‌گرد را پشت سر گذاشت، باید اطمینان لازم برای ایستادن به‌تنهایی و بدون کمک را داشته باشد.

• قدرت عضلات گردن و پشت

روش آزمون: کودک خود را به روی شکم بخوابانید و یک شیء  رنگی مثل اسباب‌بازی را در محدوده دید او حرکت دهید.

پاسخ: تا سن چهارهفتگی، عضلات گردن کودک قدرت چندانی ندارد. اسباب‌بازی را با چشم‌ها و سرش دنبال می‌کند ولی فقط چند ثانیه می‌تواند سرش را از روی تشک بردارد.

در ۱۲ هفتگی او باید اسباب‌بازی را با سر تعقیب کند و بتواند سرش را برای مدت زیادی جدا از تشک نگه‌دارد. اگر همین آزمون مجدداً در ۲۴ هفتگی تکرار شود کودک شما خواهد توانست با تکیه به ساعدهایش خود را بلند کند.

• کنترل سر

روش آزمون: کودک خود را با استفاده از دستانش به حالت نشسته بکشید .

پاسخ: در شش هفتگی، وقتی کودک را به حالت نشسته می‌کشید، سرش کاملاً می‌افتد.

۱۲ تا ۱۶ هفتگی این افتادن سر تا حد قابل توجهی کم می‌شود و در ۲۰ هفتگی کودک شما سر خود را کاملاً کنترل می‌کند و حتی وقتی به اطراف تکان می‌خورد، سرش نمی‌افتد.

• توانایی راه‌رفتن

روش آزمون: کودک شما راه رفتن را با لمس دیوار،میز و… و حرکت کردن پهلو به پهلو آغاز می‌کند، بنابراین اثاثیه محکم را نزدیک به‌هم بگذارید و بینید آیا می‌تواند در امتداد آنها حرکت کند یا خیر ؟

روبروی او قرار بگیرید و دست‌های خود را به‌عنوان تکیه‌گاهی ایمن به او بدهید و ببینید آیا شروع به حرکت به طرف جلو می‌کند یا نه.

پاسخ: در ۴۸ هفتگی کودک شما باید با دست گرفتن به اثاثیه منزل پهلوبه پهلو حرکت کند، اگر هردو دست او را بگیرید به طرف جلو راه می‌رود. در یک سالگی، اگر فقط یک دست او را بگیرید، راه می‌رود و در ۱۳ ماهگی ممکن است اولین قدم را به‌تنهایی بردارد.

• چالاکی

روش آزمون: چالاکی کودک خود را با نمایش دادن فعالیت‌های جدید به او مانند عقب‌عقب راه رفتن، لی‌لی کردن، پریدن، حرکات موزون همراه با موسیقی، و تشویق او به تقلید و مشارکت در حرکات، بیازمایید.

پاسخ: در ۲۱ ماهگی کودک شما باید بتواند به‌راحتی عقب‌عقب راه برود. در دو سالگی بایستی به حرکات موزون علاقه داشته باشد و از پیچ و تاب خوردن با موسیقی، دست‌زدن و آواز خواندن لذت زیادی ببرد.

در ۵/۲ سالگی بایستی بتواند بازی‌هایی را که با پریدن و سرپنجه راه رفتن سروکار دارند انجام دهد، در سه سالگی باید بتواند روی یک پا بجهد و لی‌لی و بازی‌های پرتحرک مثل “گرگم به هوا “ را انجام دهد.

• قدرت مانور و هماهنگی عضلات

روش آزمون:  حس ماجراجویی، هماهنگی عضلانی و قدرت مانور کودک را با فراهم کردن دسترسی او به وسایل و اسباب‌بازی‌های خارج از منزل مثل اسکیت، تخته اسکیت یا چوب پا، بیازمایید.

پاسخ: در سه سالگی بایستی عضلات ساق پای کودک آن‌قدر نیرومند و پاهایش انقدر انعطاف‌پذیر شده باشند که بتواند سوار دوچرخه شود.

در چهارسالگی کودک شما باید بسیار فعال باشد و بتواند فعالیت‌هایی از قبیل طناب‌بازی، لی‌لی کردن، پریدن و بالا رفتن از نردبان سرسره را که به هماهنگی عضلانی نیاز دارند انجام دهد.

در پنج سالگی هماهنگی عضلانی او ظریف‌تر شده است و می‌تواند از وسایل بزرگ خارج از منزل استفاده کند و حرکت با اسکیت و چوب پا را تمرین کند، هرچند فقط مدت کوتاهی می‌تواند روی آنها بماند.

گرداوری : مژگان موسی پور

منبع: همه کودکان تیزهوشند اگر…./ دکتر میریام استاپرد/ مترجم: دکتر سهراب سوری، امیر صادقی بابلان