چرا کودک من عرق می کند؟ از دلایل تا درمان
اگر نوزاد تازه متولد شده شما هنگام شب گرم و عرق کرده از خواب بیدار شود، ممکن است موجب نگرانیتان شده و از خود بپرسید آیا این شرایط طبیعی است.
در شرایطی که تعریق شبانه یا طی روز می‌تواند هر فردی در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد، تعریق در نوزادان شرایطی رایج است.
چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟ بدن نوزاد نابالغ است و هنوز در حال فراگیری چگونگی تنظیم دمای خود است. در عین حال، والدین اغلب بیش‌ازحد لباس به تن نوزاد پوشانده که موجب افزایش دمای بدن وی می‌شود و این در شرایطی است که نوزاد نمی‌تواند کاری برای برطرف‌کردن مشکل خود انجام دهد و یا والدین خود را از آن آگاه کند.
گاهی اوقات نوزادان تعریق کلی را تجربه می‌کنند. در مواقع دیگر، ممکن است متوجه تعریق یا مرطوب بودن بخش‌هایی خاص از بدن نوزاد مانند دست‌ها، پاها یا سر شوید. باردیگر، این شرایط کاملا طبیعی است. انسان‌ها دارای غدد عرق بیشتر در بخش‌هایی خاص از بدن خود هستند.
در موارد نادر، تعریق می‌تواند نشانه‌ای از یک مساله سلامت باشد. در ادامه با دلایل تعریق نوزاد، چگونگی رسیدگی به آن و این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، بیشتر آشنا می‌شویم.
چرا نوزاد من عرق می‌کند؟
در ادامه برخی دلایل تعریق نوزاد ارائه شده اند:
-
گریه یا سر و صدا کردن
گریه می‌تواند کار سختی باشد و نیازمند انرژی زیادی است. اگر نوزاد شما به شدت گریه می‌کند یا برای مدتی طولانی در حال گریه کردن بوده است، این شرایط می‌تواند موجب تعریق و قرمزی صورت وی شود.
اگر دلیل این باشد، تعریق موقتی خواهد بود و پس از آرام شدن نوزاد برطرف می‌شود.
-
لایه‌های زیاد لباس و افزایش گرمای بدن
والدین وظیفه شناس اغلب لایه‌های اضافه از لباس یا پتو را برای حصول اطمینان از این که فرزندشان احساس سرما نکند، استفاده می‌کنند.
با این وجود، این لایه‌های اضافه می‌تواند موجب داغی، ناراحتی و تعریق نوزاد شود زیرا پوست وی نمی‌تواند به خوبی تنفس کند.
در این مورد، نوزاد می‌تواند در سراسر بدن خود با احساس داغی مواجه شود. شما ممکن است متوجه عرق در هر قسمت از بدن وی شوید.
-
خواب عمیق
نوزادان زمان زیادی را در طول شبانه روز خواب هستند، اما به طور معمول این کار را در بخش‌های کوتاه انجام می‌دهند که اغلب بازه‌های زمانی حدود سه تا چهار ساعت در هر بار را شامل می‌شود.
طی این بازه‌های خواب، نوزاد چرخه‌های خواب مختلف از جمله خواب بسیار عمیق را پشت سر می‌گذارد. برخی نوزادان طی خواب عمیق بیش‌ازحد عرق کرده و خیس عرق از خواب بیدار می‌شوند. این شرایطی رایج است و به طور معمول دلیلی برای نگرانی محسوب نمی‌شود.
-
سرماخوردگی، تب یا عفونت
اگر نوزاد شما عرق می‌کند اما به طور معمول در گذشته این گونه نبوده یا بیش‌ازحد عرق نمی‌کرده است، تعریق وی ممکن است به واسطه ابتلا به سرماخوردگی یا یک عفونت شکل گرفته باشد.
تب یک نشانه آشکار از عفونت است، از این رو، باید دمای بدن فرزند خود را بررسی کرده و آن را کاهش دهید. به طور معمول، می‌توان از داروی تایلنول نوزاد برای کاهش تب و تسکین علائم استفاده کرد، اما اگر نوزاد شما کمتر از شش ماه سن دارد، درباره دوز مصرف و توصیه‌های دیگر با پزشک متخصص کودکان صحبت کنید.
-
آپنه خواب نوزاد
آپنه خواب شرایطی است که در آن تنفس می‌تواند برای ۲۰ ثانیه یا بیشتر هنگام خواب متوقف شود. این شرایطی نادر در نوزادان است اما احتمال وقوع آن به‌ویژه در نوزادان نارس طی ماه‌های اولیه پس از تولد وجود دارد.
اگر فکر می‌کنید که فرزند شما به آپنه خواب مبتلا است، برای بررسی دقیق شرایط به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید. از جمله نشانه‌هایی که باید مدنظر قرار دهید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خروپف
- نفس نفس زدن
- دهان باز هنگام خواب
آپنه خواب یک عامل خطر برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد نیست و به طور معمول با افزایش سن وی برطرف می‌شود. اگر نگران هر مساله‌ای هستید با یک پزشک متخصص کودکان صحبت کنید.
-
نکته ایمنی
از تشک‌های غلت‌گیر استفاده نکنید. استفاده از تشک‌های غلت‌گیر هنگام تغذیه یا خواب توصیه نمی‌شود. این تشک‌ها سر و بدن نوزاد را در یک حالت حفظ می‌کنند اما به دلیل خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد توسط سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه نشده‌اند.
-
هایپرهیدروز در دوران نوزادی
هایپرهیدروز شرایطی است که موجب تعریق بیش‌ازحد حتی در دماهای خنک می‌شود. هایپرهیدروز موضعی می‌تواند در بخش‌های خاصی از بدن مانند دست‌ها، زیر بغل یا پاها شکل گرفته یا به طور همزمان چند بخش را تحت تاثیر قرار دهد.
همچنین، نوعی از هایپرهیدروز به نام هایپرهیدروز عمومی وجود دارد که می‌تواند بخش‌های بزرگی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. این شرایط نادر است اما جدی نیست و اغلب با رشد نوزاد بهبود می‌یابد.
هایپرهیدروز می‌تواند هنگام بیداری یا خواب رخ دهد. گاهی اوقات، شرایطی جدی‌تر موجب آن می‌شود، از این رو، پزشک متخصص کودکان در صورت مشکوک بودن انجام برخی آزمایش‌ها را تجویز خواهد داد.
-
بیماری مادرزادی قلب
نوزادان مبتلا به بیماری مادرزادی قلب تقریبا تمام مدت عرق می‌کنند زیرا بدن آنها در تلاش برای جبران مشکل است و سخت‌تر تلاش می‌کند تا خون به سراسر بدن پمپاژ شود.
نوزادان مبتلا به بیماری مادرزادی قلب در غذا خوردن با دشواری مواجه هستند و تعریق می‌تواند هنگام تلاش برای انجام این کار آغاز شود. از علائم دیگر می‌توان به رنگ آبی پوست و تنفس سریع و کم عمق نوزاد اشاره کرد.
-
دلیلی دیگر برای خنک نگه‌داشتن نوزاد
گرم‌شدن بیش‌ازحد اما بدون تعریق یک عامل خطر برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد است. از این رو، پیشگیری از موقعیت‌هایی که ممکن است موجب گرم شدن بیش‌ازحد نوزاد شوند، اهمیت دارد.
از آنجایی که تعریق می‌تواند به معنای داغ شدن بیش‌ازحد نوزاد باشد، می‌توان آن را نشانه‌ای مفید که به کاهش لایه‌های اضافه یا کاهش دمای بدن نوزاد اشاره دارد، در نظر گرفت.
-
روش‌های درمان
زمانی که متوجه تعریق نوزاد خود می‌شوید، نخستین اقدام بررسی این است که آیا می‌توان برای تنظیم شرایط محیط کاری انجام داد تا راحتی بیشتری برای نوزاد فراهم شود. اگر تغییراتی که انجام می‌دهید کمکی نکنند، ممکن است به مراجعه به پزشک نیاز باشد.
-
یافتن و برطرف کردن مشکل
اگر نوزاد شما به شدت گریه می‌کند و عرق کرده است، تشخیص این که دلیل این شرایط چیست و کمک به وی می‌تواند همه آن چیزی باشد که برای توقف تعریق نوزاد نیاز دارید.
در شرایطی که دلیل گریه نوزاد می‌تواند موجب داغی نوزاد شما شده باشد، احتمالات دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشند. در همین راستا، نوزاد ممکن است گرسنه باشد، به تعویض پوشک نیاز داشته باشد یا تنها بخواهد در آغوش شما قرار بگیرد.
-
تنظیم دمای اتاق
اطمینان حاصل کنید که دمای اتاق نوزاد معتدل باشد. محیط خواب نوزاد باید از دمایی بین ۲۰ تا ۲۲ درجه سلسیوس برخوردار باشد.
برای بررسی دما یک دماسنج در اتاق خواب کودک قرار دهید. بسیاری از دستگاه‌های نظارت بر نوزاد نیز دمای اتاق را گزارش می‌کنند.
-
درآوردن لباس‌های اضافه
لباس‌های سبک و قابل تنفس به تن نوزاد کنید. لایه‌های اضافه لباس را از تن وی خارج کنید. از لایه‌های اضافه استفاده نکنید، مگر این که محیط بسیار سرد باشد. برای ایمنی، پتوها، لحاف‌ها و روتختی‌ها را از تخت نوزاد دور نگه دارید.
-
نسبت به تب و علائم دیگر توجه داشته باشید
اگر اقداماتی را در راستای کاهش دمای محیط انجام داده و لایه‌های اضافه لباس را نیز از تن نوزاد درآورده‌اید اما همچنان وی عرق می‌کند، ممکن است تب داشته باشد. در صورت مواجهه با موارد زیر در پی دریافت کمک پزشکی باشید:
- نوزادانی که کمتر از سه ماه سن دارند و به تب با دمای مقعدی ۳۸ درجه سلسیوس مبتلا هستند.
- نوزادانی که بیش از سه ماه سن دارند و دارای تب ۳۸.۹ درجه سلسیوس یا بیشتر هستند.
- نوزادانی که بیش از سه ماه سن دارند و برای بیش از دو روز تب داشته‌اند.
افزون بر تعریق، در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- نفس نفس زدن یا خس‌خس سینه هنگام خواب
- وقفه های طولانی بین هر تنفس هنگام خواب
- عدم افزایش وزن به طور طبیعی
- مشکلات تغذیه
- خروپف
- دندان قروچه
محمد مهدی حیدرپور