چرا نوزاد من نمی ‌خوابد؟

خواب یا کمبود آن احتمالاً یکی از پر بحث‌ترین بخش‌های مراقبت از نوزاد است. کیفیت و کمیت خواب نوزاد نه تنها بر سلامت وی، بلکه می‌تواند بر سلامت کل اعضای یک خانواده تاثیرگذار باشد.

• چه میزان خواب کافی است؟

این‌که نوزاد به چند ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد با توجه به سن ‌می‌تواند متفاوت باشد. این در شرایطی است که خواب همچنان برای سلامت کودک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

• نوزادان (تا شش ماهگی)

ساعت داخلی بدن نوزادان طی شش ماه نخست زندگی‌شان به طور کامل توسعه نیافته است. آنها ‌می‌توانند تا ۱۸ ساعت طی شبانه روز بخوابند که تقریباُ به صورت مساوی بین روز و شب تقسیم ‌می‌شود. البته نوزادان تا سه ماهگی ممکن است در هر بار یک تا دو ساعت بخوابند. نوزادان تازه متولد شده هر یک تا سه ساعت یک بار باید با شیر تغذیه شوند، از این رو ممکن است به طور مکرر از خواب بیدار شوند. نوزادانی که بیش از چهار ساعت ‌می‌خوابند باید برای تغذیه بیدار شوند. پس از آن، خواب طولانی‌تر نوزاد مساله‌ساز نیست.

نوزادان تازه متولد شده در حال سازگار کردن خود با زندگی خارج از رحم مادر هستند. شکل گیری چرخه خواب‌بیداری ۲۴ ساعته برای آنها ‌می‌تواند تا ۱۱ هفته طول بکشد. حتی پس از آن، نوزادان اغلب هنگام شب از خواب بیدار ‌می‌شوند.

نوزادان، به ویژه طی شش ماه نخست زندگی خود اغلب برای تغذیه طی شب از خواب بیدار ‌می‌شوند. اگر نوزاد نشانه‌های گرسنگی مانند جمع کردن لب‌ها، بیرون آوردن زبان، و مکیدن دست را نشان دهد ممکن است به واقع گرسنه بوده یا تنها به مکیدن تمایل داشته باشد.

پس از چند هفته نخست، نوزادان ممکن است در هر نوبت برای چهار تا پنج ساعت بخوابند که به مدت زمان سیر باقی ماندن شکم آنها بین هر بار تغذیه بستگی دارد. خواب طولانی‌تر نوزاد طی شب ممکن است تمایل بیشتر وی برای شیر خوردن طی روز را به همراه داشته باشد.

در سه ماهگی، نوزاد به طور متوسط حدود ۱۴ ساعت ‌می‌خوابد که شامل هشت تا نه ساعت خواب شبانه (به طور معمول با یک یا دو بار بیدار شدن از خواب) و دو یا سه ساعت چرت‌های روزانه ‌می‌شود.

توجه داشته باشید که نوزادان ممکن است طی خواب سبک گریه کرده و سر و صداهای مختلفی را ایجاد کنند. حتی اگر هنگام شب از خواب بیدار شوند، پیش از این که دوباره به خواب روند ممکن است چند دقیقه بیدار بمانند.

اما اگر نوزادی که کمتر از شش ماه سن دارد به طور مداوم گریه ‌می‌کند، باید به این شرایط واکنش نشان دهید. نوزاد ممکن است به واقع با مساله ای ناراحت کننده مانند گرسنگی، کثیف کردن پوشک، احساس سرما یا حتی بیماری مواجه باشد. تغییرات در روتین شبانه و تغذیه را تا حد ممکن سریع و ساکت انجام دهید. از ایجاد هرگونه محرک غیر ضروری مانند صحبت کردن، بازی کردن، روشن کردن چراغ‌ها یا استفاده از تلفن همراه هنگا‌می‌که در انتظار خوابیدن نوزاد هستید، پرهیز کنید. به نوزاد خود یاد دهید که شب زمانی برای خوابیدن است. نوزاد تا زمانی که نیازهایش برآورده شود به این که چه زمانی از شبانه روز است، اهمیتی ن‌می‌دهد.

هر فعالیت آرامش بخش مانند استحمام یا آواز خواندن را به طور مداوم و هر شب در زمانی یکسان انجام دهید. به تدریج، نوزاد آنها را با خوابیدن مرتبط کرده و راحت‌تر به خواب ‌می‌رود.

هدف این است که نوزادان در نهایت خود به خواب رفته و چگونگی کسب آرامش و به خواب رفتن دوباره حتی در صورت بیداری در میانه شب را فرا بگیرد.

تغییر در روتین خواب، به ویژه برای نوزادان بزرگ‌تر ‌می‌تواند یکی از دلایل بروز اختلال در الگوی خواب آنها باشد.

• نوزادان شش تا ۱۲ ماهه

در شش ماهگی، نوزادان همچنان به طور متوسط ۱۴ ساعت در شبانه روز ‌می‌خوابند، که شامل دو تا سه چرت روزانه ‌می‌شود. برخی نوزادان، به ویژه آنهایی که با شیر مادر تغذیه ‌می‌شوند، ممکن است هنگام شب از خواب بیدار شوند. اما بیشتر نوزادان دیگر به تغذیه در میانه‌های شب نیاز ندارند.

اگر نوزاد شما در میانه شب از خواب بیدار شده و فکر ‌می‌کنید این به واسطه گرسنگی نبوده است، پیش از رفتن نزد نوزاد چند دقیقه صبر کنید. گاهی اوقات، نوزادان برای کسب آرامش به چند دقیقه زمان نیاز دارند. نوزادانی که آرام نشده و به خواب نمی‌روند را ‌می‌توانید بلند کرده و به آرا‌می‌با آنها صحبت کرده یا پشتشان را ماساژ دهید. سپس، نوزاد را دوباره در تخت قرار داده تا به خواب برود.

اما اگر بیماری و درد موجب بیدار شدن نوزاد شده باشد به مراقبت نیاز دارد. گلو درد، گرفتگی بینی و تب ‌می‌توانند خوابیدن را برای نوزادان دشوار کنند.

بین شش تا ۱۲ ماهگی، «اضطراب جدایی» بخشی عادی از روند رشد کودک است که باید مورد توجه قرار بگیرد. هر نوزاد شخصیت متفاوتی دارد و برخی وابستگی بیشتری به والدین یا مراقبین خود پیدا ‌می‌کنند. با این وجود، بیشتر نوزادان اضطراب جدایی را تا حدی تجربه ‌می‌کنند که ‌می‌تواند خوابیدن آنها را دشوار کند.

آکاد‌می‌پزشکی کودکان آمریکا توصیه ‌می‌کند که نوزادادلن حداقل تا شش ماهگی و در حالت ایده آل تا یک سالگی در اتاق مراقبین خوابانده شوند که این کار شیر دادن و مراقبت از وی هنگام شب را نیز تسهیل ‌می‌کند.

درد ناشی از دندان درآوردن یکی دیگر از مواردی است که ‌می‌تواند موجب بیدار شدن نوزاد از خواب شود. آبریزش دهان، بی قراری، و گاز گرفتن از جمله نشانه‌های دندان درآوردن نوزاد هستند. مشکلات خواب مرتبط با دندان درآوردن ‌می‌توانند تقریبا در هر زمانی طی سال نخست زندگی نوزاد آغاز شوند. برخی نوزادان در شش ماهگی نخستین دندان خود را در ‌می‌آورند و درد ناشی از این شرایط از سه یا چهار ماهگی آغاز ‌می‌شود، در شرایطی که برخی دیگر تا زمان تولد یک سالگی خود ممکن است دندان در نیاورده باشند.

محمد مهدی حیدرپور

منبع: کیدز هلث