۶ خطرِ والدینِ کنترل‌کننده
والدین کنترل‌گر و تبعات آن برای کودکان
آیا تا به حال تلاش کرده‌اید رفتار یا احساسات کودک خود را کنترل کنید؟ آیا می‌دانید کنترل کردن کودکان چه آسیب‌ها و تبعاتی دارد؟ کنترل کردن کودکان نتایج سختی را در پی دارد که در این مقاله به معرفی و بررسی ۶ مورد از آنها می‌پردازیم.
-
فرزندتان را خسته می‌کنید
اگر از آن دسته والدینی هستید که نمی‌توانید افکارتان را درباره اشتباه کردن فرزندتان متوقف کنید و بی‌وقفه او را زیرِ ذره‌بین می‌گذارید، باید بدانید که اولین اتفاقی که بین شما و فرزندتان می‌افتد این است که کودک‌تان از دست شما خسته و کلافه می‌شود. اگر قوانین دست‌وپاگیر وضع کنیم، کودک کلافه می‌شود و از ما فاصله می‌گیرد. براساس یک پژوهش معتبر، چنین وضعیتی، سطح شادی، سلامتی و موفقیت کودکان ما را به شدت کاهش می‌دهد.
-
اجازه نمی‌دهید کودک با نتایج و عواقب کارهایش مواجه شود
اگر دائما کودک را کنترل کنیم، فرصت مواجهه با نتایج و عواقب کارها را از او گرفته‌ایم. اگر با زور و کنترل‌گری، کودک را وادار به پوشیدن لباس گرم کنیم، به او اجازه نداده‌ایم که هوای سرد را تجربه و کشف کند و به این ترتیب ما فرصت تجربه و نتیجه‌گیری را از او دریغ کرده‌ایم. بهتر است به کودک فرصت اشتباه کردن و نتیجه‌گیری دهیم تا مدیریت و رفتار صحیح در موقعیت‌های مختلف را بیاموزد. بهتر است صبورانه او را نظاره کرده و به او اعتماد کنیم.
-
خلاقیت را در کودک نابود می‌کنید
والدین کنترل‌گر پیامی را به کودک خود مخابره می‌کنند و آن این است که: « تنها یک قانون وجود دارد و هیچ راه جدید و بدیعی وجود ندارد. پس کاری که من می‌گویم را انجام بده». چنین پیامِ خطرناک و مسمومی کودک را به کشف شیوه‌های جدید و کارهای خلاقانه، دعوت نمی‌کند در حالی‌که برای انجام هرکاری، شیوه‌های مختلفی وجود دارد. بهتر است با صبوری به کودک فرصت دهیم تا راه‌حل‌های جدید را کشف کند و به جای اینکه مانند یک حل‌‌المسائل، همه چیز را به او دیکته کنیم، به کودک فرصت دهیم تا شیوه‌های بدیعی کشف کند.
-
موجب افزایش اضطراب در کودک می‌شوید
پژوهش‌های بسیاری نشان داده است که والدین مضطرب، فرزندان مضطرب تربیت می‌کنند. به این معنا که والدین مضطرب دائما فکر می‌کنند: « اگر من همه چیز را کنترل نکنم، پس همه چیز خراب می‌شود». باید بدانیم که کودکان بسیار هوشیار و حساس هستند، آنها اضطراب ما را به سرعت دریافت می‌کنند و مانند ما مضطرب می‌شوند.
-
کودکان را از اشتباه کردن می‌ترسانیم
اگر کودکان دائما کنترل شوند، از اشتباه کردن می‌ترسند. آنها شکست خوردن را تاب نمی‌آورند و در آینده تبدیل به بزرگسالانی کمال‌پرست می‌شوند. به این معنا که به موفقیت معتاد می‌شوند. درحالی‌که اشتباه کردن برای کودکان بسیارآموزنده است و باید به او بیاموزیم که هیچ اشکالی ندارد اگر اشتباهی مرتکب می‌شود. لازم است کودک بیاموزد که هرکس مسئول اشتباهات خود است و همه افراد در هر سنی ممکن است اشتباه کنند.
-
سلامت ذهن و روان کودکان را تهدید می‌کنیم
پژوهش‌های بسیاری نشان می‌دهد که کودکانی که تحت کنترل شدید قرار دارند، بسیار بیشتر از کودکان دیگر در خطر آسیب‌های روانی همچون افسردگی و اضطراب هستند، زیرا فرصتی برای ابراز وجود نداشته‌اند. این کودکان مهارت‌های اجتماعی ضعیفی دارند و نمی‌توانند از پسِ چالش‌ها برآیند.
-
کلام آخر: چرا باید کودک را از فرمان‌های خود رها کنیم؟
اگر متوجه شدید که دائما سعی دارید کودک را تحت کنترل خود داشته باشید، از خود سوال کنید: «چه چیزی مهم‌تر است؟ شیطنت‌های کودک یا آسیب به سلامت ذهن و روان او؟». اجازه دهید کودک آزاد باشد و آزادانه بازی کند. نه فقط به خاطر خودش، بلکه به خاطر خودتان این کار را انجام دهید. شما با این کار به کودک‌تان کمک می‌کنید تا از نظر ذهنی و روانی قوی شود و بتواند از پس چالش‌های متعدد زندگی‌اش برآید و مستقل‌تر شود.
ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی
منابع:
- Platt R, Williams SR, Ginsburg GS. Stressful life events and child anxiety: examining parent and child mediators. Child Psychiatry Hum Dev. ۲۰۱۶;۴۷(۱):۲۳–۳۴. doi:10.1007/s10578-015-0540-4
- Haimovitz K, Dweck CS. Parents’ views of failure predict children’s fixed and growth intelligence mind-sets. Psychol Sci. ۲۰۱۶;۲۷(۶):۸۵۹-۸۶۹. doi:10.1177/0956797616639727