قوانین و مقررات تماشای تلویزیون توسط کودکان زیر ۶ سال
طبق توصیه‌های جدید آکامی پزشکی اطفال آمریکا، والدین باید مدت زمان قرارگیری فرزندان در معرض برنامه‌های تلویزیونی و رسانه‌های دیجیتال را بر اساس دستورالعمل‌های علمی متناسب با شرایط سنی آنها محدود کنند.
تا پیش از این بازه زمانی توصیه شده توسط شمار زیادی از متخصصین، روانشناسان و روان‌درمانگران کودک برای کودکان بالای ۲ سال، ۲ ساعت تماشای تلویزیون در روز اعلام شده بود. اما امروزه با رشد بسیار سریع تکنولوژی و خلق جهانی که به وسیله رسانه‌های دیجیتال احاطه شده‌اند، تعریف یک دستورالعمل مطلوب در زمینه تماشای تلویزیون برای کودکان خردسال دشوار خواهد بود.
دکتر یولاندا رید استادیار دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس توضیح می‌دهد که چنین دستورالعملی به عنوان یک نسخه کلی برای تمام بچه‌ها منطقی نخواهد بود. در واقع برای برخی از کودکان ۲ ساعت زمان بسیار زیادی و برای گروهی دیگر مدت زمان بسیار کمی است. به بیان دیگر برای تصمیم‌گیری در این خصوص باید به موقعیت منحصر به فرد هر کودک، شرایط سنی و زندگی وی و همچنین ویژگی‌های شخصیتی او توجه داشت. برای مثال زمانی که کودک ممکن است صرف آموزش مجازی موسیقی، نقاشی، زبان و یا هر کلاس غیر تحصیلی دیگری کند، در این طبقه بندی لحاظ نخواهد شد (تماشای برنامه‌های تلویزیونی مرتبط با اهداف آموزشی نیز به زمان بندی مورد نظر اضافه نمی‌شود).
با توجه به زمان‌بندی پیشنهادی جدید که به تایید انجمن روانشناسی آمریکا هم رسیده است، حداکثر ۱ ساعت تماشای تلویزیون طی روز برای کودکان ۲ تا ۵ سال کافی خواهد بود. برای کودکان ۵ تا ۶ سال و بزرگتر این والدین هستند که می‌توانند محدودیت‌های ویژه‌ای را برقرار سازند. در این میان نوزادان و کودکان نوپای زیر ۲ سال حساس‌ترین گروه به شمار می‌روند و شرایط خاص خود را دارند. به عنوان نمونه توصیه می‌شود که نوزادان زیر ۱۸ ماه به هیچ وجه در معرض تماشای برنامه‌های تلویزیونی قرار نگیرند.
-
نوزادان ۱۸ ماه و کوچکتر: تلویزیون ممنوع
هرچند ممکن است فاصله گرفتن از فناوری، گوشی‌های هوشمند و یا مشاهده برنامه‌های تلویزیونی برای والدین با نوزادان زیر ۱۸ ماه چالش‌برانگیز باشد، اما کاملا ضرورت دارد. مطالعات عصب شناسی مختلف نشان داده‌اند که ممنوعیت تماشای تلویزیون برای رشد مغز و ساخت ارتباطات سالم میان والدین و کودک حیاتی خواهد بود.
سر و صدایی که از پخش یک برنامه تلویزیونی ایجاد می‌شود، منجر به حواس‌پرتی در نوزادان خواهد شد. این حالت حتی زمانی که کودک مستقیما در حال تماشای برنامه نیست هم رخ می‌دهد. وضعیتی را تصور کنید که مادر هنگام تماشای تلویزیون به فرزند خود شیر می‌دهد. این عمل باعث می‌شود که کودک با نور و صدای دریافتی دچار تحریک شود و در ادامه اختلالات خواب، بی‌قراری و یا حتی ناراحتی‌های گوارشی را بروز دهد. اما از همه بدتر، قرار گیری کودک در معرض تلویزیون ارتباط میان وی و والدین را تضعیف خواهد کرد.
از طرفی دیگر افزایش حساسیت در نوزادان نسبت به تلویزیون مانند زمانی که مادر بخش زیادی از زمان آزاد خود را در حضور کودک به تماشای برنامه‌های تلویزیونی می‌نشیند، به برخی از مهم‌ترین مشکلات رفتاری در آینده‌ای نه چندان دور دامن خواهد زد.
-
کودکان خردسال ۲ تا ۵ سال: ۱ ساعت در روز
در این رده سنی بهتر است اولویت استراتژی‌های تربیتی والدین بر ایجاد بستری خلاقانه برای بازی و فعالیت‌های بدنی به جای تماشای برنامه‌های تلویزیونی متمرکز شود. هرچند پدران و مادران می‌توانند زمان مشخصی در روز را به پخش برنامه‌های تلویزیونی برای فرزندان ۲ الی ۵ ساله خود اختصاص دهند، اما باید توجه داشته باشیم که این زمان از ۱ ساعت در تمام طول روز تجاوز نکند.
همچنین بهتر است در بازه زمانی مذکور اجازه تماشای برنامه‌هایی را بدهید که فاقد تبلیغات متعدد میان برنامه‌ای هستند. دیده شده است که مشاهده تبلیغات‌های تلویزیونی توسط کودکان می‌تواند به تحریک ذهنی بیشتر آنها منتهی شود و نتایج مطلوبی به همراه نداشته باشد. گفتنی است که کودکان نوپا هنوز به مهارت‌های شناختی کافی برای درک تبلیغات یا انیمیشن‌های پیچیده دست نیافته‌اند. بدین ترتیب آنها قادر به تفسیر تصاویر درست مانند یک کودک بزرگتر و رمزگشایی میان دنیای واقعی و دنیای کارتونی (بالاتر از ۵ الی ۶ سال) نیستند.
-
کودکان ۵ الی ۶ سال: محدود سازی
از ۵ سالگی به بعد والدین باید با جدیت بیشتری وارد عمل شوند و مقرراتی استوار در راستای زمان مجاز تماشای برنامه‌های تلویزیونی وضع کنند. به طور کلی میزان زمان نمایش روزانه در این بازه سنی تا اندازه زیادی به کودک و همینطور خانواده وی بستگی خواهد داشت اما کودکان باید فرصت بیشتری را به فعالیت‌های سازنده اختصاص دهند تا سرگرمی‌های تلویزیونی.
برنامه روزانه مطلوب برای کودکان سالم بالای ۵ سال شامل موارد مختلفی است که ممکن است بسته به شرایط کودک و سن وی دستخوش تغییر شوند. با این حال به طور کلی می‌توان به آیتم‌هایی نظیر تکالیف درسی/ غیردرسی (کلاس های موسیقی، ورزشی، هنری)، حداقل یک ساعت فعالیت بدنی طی روز، فرصتی برای تماس اجتماعی و خواب اشاره کرد. هرآنچه که پس از انجام موارد فوق باقی بماند، قابل استفاده در قالب زمان نمایش یا همان برنامه‌های تلویزیونی خواهد بود.
توصیه می‌شود که در کودکان بزرگتر (بالای ۵ سال) ارتباط کلامی میان والدین با فرزندان تقویت شود و علت محدود سازی زمان نمایش با شفافیت به آنها توضیح داده شود. چنین رویکردهایی می‌توانند در موفقیت هرچه بیشتر استراتژی‌های مدنظر والدین موثر واقع شوند.
محمدمهدی حیدرپور
منابع :
https://www.aap.org/en-us/Pages/Default.aspx