با کودکِ لجباز یا لجبازیِ کودکانه چه کنیم؟
دستانش را روی گوشها گذاشته و با صدایی بلند جیغ میکشد. پاها را به زمین میکوبد و شروع به گریه کردن میکند. گریههای بلند و بیوقفه که گوش هر پدر و مادری را کر میکند. او دوست ندارد دستهایش را بشوید و به موقع سر میز غذا آماده شود. او کودکی لجباز است که دست به هر کاری میزند تا به درخواستهایی که از او میشود، عمل نکند.
لجبازی یک رفتار سرسختانه است. رفتاری که تغییر را نمیپذیرد و کاملاً یکدنده است. در حقیقت مسأله این است که کودک به خِرد درونی خود اعتماد کرده است و نمیخواهد آن را تغییر دهد. این کودکان میتوانند بسیار هم حساس باشند. بزرگترها نمیتوانند آنها را گول بزنند و از آنها بخواهند کاری را به زور انجام دهند. بلکه بایستی آنها را غیرمسقیم مجاب به انجام کاری کنند. اما چگونه؟
اول اینکه هرگز مقابل آنها قرار نگیرید. یعنی وارد چرخهی لجبازی با کودک نشوید. اگر به این بازی تن دهیم، وارد یک راه بیانتها شدهایم. به جای اینکه مقابل کودک قرار بگیریم، باید کنار او باشیم و در کاری که انجام میدهد، همراهش شویم. مثلاً اگر کودک میگوید که دوست ندارد مسواک بزند و میخواهد ادامه سریال را تماشا کند، هرگز مقابل او قرار نگیریم. درست است که این کار بسیار سخت است، اما باید سعی کنیم برای مدتی کنار او بنشینیم و همراه با هم سریال نگاه کنیم. اگر میخواهیم کودکمان لجبازی نکند، بهتر است سعی کنیم با رفتارمان، نحوه همراهی کردن را به او بیاموزیم و بعد درخواستهای خود را از او طلب کنیم.
راه بعدی این است که با کودک وارد گفتوگو شویم. در مواقعی که کودک شروع به لجبازی میکند، از او سوالاتی بپرسیم، مانند اینکه: فکر میکنی چه مشکلی وجود دارد؟ چه اتفاقی افتاده؟ چه چیزی موجب ناراحتی تو شده است؟ گفتوگو با کودک، شکلی از همدلیست. وقتی با کودک خود گفتوگو میکنیم، به شیوهای دیگر، همراهی و همدلی کردن را به او میآموزیم.
کودکانی که حساسیت بالایی دارند، از کلمات و رفتار شما تأثیر میپذیرند. پس از این امکان استفاده کنید و الگویی تأثیرگذار باشید. ما میتوانیم به راحتی لجاجت کودکان را در مسیری کارامد قرار دهیم و کاری کنیم تا آنها یک الگوبرداری سالم و درست را تجربه کنند. یادمان باشد، نمیتوان از کودکی که در بستری خشونتبار زندگی میکند، انتظار داشت، لجبازی نکند و در برابر دیگران از خود دفاع نکند. با تبدیل کردن خودمان به منبعی برای الهام کودکان، میتوانیم غیرمستقیم او را نیز به راه بیاوریم.
ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی
منابع: