۶ علت بدرفتاری کودکان

آیا کودک شما بدرفتاری می‌کند؟ خیلی اوقات بد خلق است و با همسالانش سازگار نیست؟ اینکه کودکان در شرایط و موقعیت‌های مختلف نمی‌توانند سازش کنند، دلایل مختلفی دارد. البته این رفتار گاهی طبیعی‌ست و گاهی هم علت‌های بسیار مهمی دارد. در این مقاله به معرفی ۶ علت‌ مهمِ بدخلقی‌های کودکان می‌پردازیم.

• بدرفتاری کودک به چه معناست؟

بدرفتاری کودکان معمولا به برخی مشکلات که در کلام و یا رفتار کودکان نمود می‌یابد، اطلاق می‌شود. این مشکلات رفتاری کودکان ممکن است موجب آسیب به خود و دیگر همسالانش شود. بدرفتاری‌های کودکان معمولا مخرب است و در اکثر موارد نیاز به مدیریت و مداخله‌ی مراقبین یا والدین ضروری است. به احتمال زیاد والدین بدرفتاری‌های کودک را به صورت این موارد تفسیر می‌کنند:

1. پرخاشگری
2. مقاومت کردن
3. آسیب به خود یا دیگران و یا اموال آنها
4. از کوره در رفتن
5. مخالفت کردن
6. بدخلقی کردن

• رایج‌ترین علت‌های بدرفتاری کودکان

در حقیقت بدرفتاری کودکان، احساسات عمیق‌تری مانند تنهایی، ترس و درد را می‌پوشاند. اگر علت و نتایج بدرفتاری کودک را ریشه‌یابی نکنیم، ممکن است ناخواسته، این احساسات کودک را وخیم‌تر کنیم. ما باید درباره این احساسات کودک با او صحبت کنیم تا بتوانیم ریشه و علت اصلی را دریابیم. در بسیاری مواقع ممکن است علت بدرفتاری کودک خودمان باشیم. بسیاری از والدین به سختی این حقیقت را می‌پذیرند. اما لازم است واقع‌بین باشیم و برای حل‌مساله اقدام کنیم. لازم است بدانیم که این علت‌ها به شش دسته تقسیم می‌شوند:

۱-شرایط سخت و ناراحت‌کننده

گاهی شرایط سختی برای کودکان ایجاد می‌شود که آنها نمی‌توانند هیجانات خود را مدیریت کنند. مثلا ممکن است در جای شلوغ و پراضطرابی گرفتار شده باشند و نتوانند احساسات خود را کنترل کنند. در چنین موقعیتی احساس تنهایی شدید، آنها را ترغیب به بدرفتاری می‌کند. حالا تصور کنید کودکی که به علت احساس تنهایی، بدرفتاری کرده است، مورد تنبیه قرار گیرد. تنبیه، این پیام را به کودک منتقل می‌کند که او و احساساتش ارزشمند نیستند. تنبیه به‌طور مستقیم به عزت‌نفس کودک آسیب می‌زند. گاهی اوقات نیز کودک در جای دیگری آسیب دیده است (مثلا در مهد کودک) و حالا در خانه و در برابر والدین واکنش‌های سختی نشان می‌دهد تا احساس تنهایی خود را تسکین دهد و یا برعکس، ممکن است در خانه متحمل شرایط سختی ‌شود و در مدرسه بدرفتاری کند.

۲-مشکلات و اختلالات ذهنی

بعضی کودکان به دلیل ابتلا به برخی اختلالات ذهنی مانند: اتیسم، بیش‌فعالی (ADHD)، وسواس و اضطراب، بدرفتاری می‌کنند. اگرچه تمام این این اختلالات با تشخیص به موقع و ترکیبی از روان‌درمانی‌ها می‌توانند بهبودی کامل یا نسبی داشته باشند.

۳-مشکلات حسی

در برخی موارد، بدرفتاری کودکان به علت عدم یک‌پارچگی حسی و یا آستانه تحریک حسی خیلی بالا رخ می‌دهد. برای مثال، بسیاری از کودکان که از اختلال اتیسم رنج می‌برند، از منظر حس لامسه و یا شنوایی دچار چالش‌های متعددی می‌شوند. در طول روز ممکن است این بچه‌ها با قسمت‌های زِبر لباس‌هایشان درگیر شوند و همین مسائل موجب بروز انواع بدرفتاری‌ها در کودک شود.

۴-مشکلات یادگیری

مشکلات یادگیری یکی از علت‌های بدفتاری کودکان است. برای مثال اختلال دیسلکسیا در دوران مدرسه قابل تشخیص است و کودکانی که از این اختلالات رنج می‌برند به وفور، بدرفتاری می‌کنند.

۵-جلب توجه

والدینی که به رفتارهای بدِ کودک واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند، این نکته را به کودک می‌فهمانند که اگر رفتارهای بدی نشان دهد، به او توجه می‌شود. به این نوع جلب توجه، جلب توجه منفی گفته می‌شود. کودک می‌آموزد که اگر رفتارهای بدی مانند جیغ زدن، کتک زدن، خراب کردن اموال دیگران انجام دهد، والدین به او توجه می‌کنند. این درحالی‌ست که اگر نسبت به رفتارهای بد کودک هیچ عکس‌العمل کلامی نشان ندهیم، به تدریج رفتارهای بد در کودک خاموش می‌شود.

۶- تحت‌ تاثیر قراردادن همسالان

کشف این مساله که بدانیم چه چیزی کودک را ترغیب کرده است تا هم‌سالان خود را تحت تاثیر قرار دهد، بسیار مهم است. در برخی مواقع، کودکان به دلیل اینکه از سوی والدین خود نادیده گرفته شده‌اند، تمایل دارند تا با بدرفتاری، همسالان خود را تحت تاثیر قرار دهند.

ترجمه و گرداوری:مهرنوش خالقی

منبع:

American Academy of Pediatrics. Bring Out the Best in Your Children. ۲۰۱۴