چند نکته ضروری درباره یبوست کودکان
مشکل شایعی که خانواده ها درگیر آن هستند، یبوست کودکان است. وقتی کودک نتواند اجابت‌مزاج کند یا هنگام اجابت‌مزاج درد محسوسی داشته باشد، باید اقدامی برای رفع مشکل انجام شود. در این مطلب علایم یبوست و توصیه هایی برای رفع این مشکل اشاره می‌شود.
سفتی مدفوع به میزان دریافت آب و فیبر و نیز سلامت کلی کودک بستگی دارد. کودکانی که شیر مادر می‌خورند، ممکن است دفعات کمتر و یا بیشتر اجابت‌مزاج داشته باشند البته در هفته اول، باید انتظار داشت اجابت‌مزاج روزانه داشته باشند. هر تغییر در رژیم غذایی به خصوص از شیرمادر به شیرمصنوعی یا شروع شیرگاو یا غذای جامد، می‌تواند به تغییر موقت اجابت مزاج منجر شود. این تغییرات معمولا به خودی خود اصلاح می‌شوند. یبوست باعث تب نمی‌شود.
-
علائم محتمل در کودک
- اجابت‌مزاج با فواصل زیاد
- درد درهنگام اجابت مزاج
- مدفوع سخت و پشکل مانند
- ناتوانی در اجابت مزاج
- بریدگی‌های کوچک در مقعد (شقاق)
- دردهای شکمی گذرا
-
چند توصیه برای رفع یبوست کودک
- کودکان زیر شش ماه
یبوست دراین گروه سنی بسیار نادر است. بنابراین اگر به نظر می‌رسد شیرخوار دچار یبوست است، باید پزشک کودک را ببیند.
- کودکان ۶ تا ۱۲ ماه
- کودک‌تان را تشویق کنید آب و آب میوه‌هایی مانند آب آلو، گلابی و سیب را بیشتر بنوشد. آب میوه‌ها را بدون رقیق کردن آن با آب، به کودک‌تان بدهید.
- اگر کودک شما غذای جامد می‌خورد، غذاهای پرفیبر مثل غلات (سبوس، گندم) ، آلوها، لوبیا و گلابی را دربرنامه غذایی کودک افزایش دهید.
- کودک‌تان را تشویق کنید تا جایی که می‌تواند فعال باشد. جنب‌وجوش داشته باشد. ورزش می‌تواند به این وضع کمک بسزایی داشته باشد و سلامت عمومی کودک را بهبود بخشد.
- کودکان بالای ۱ سال
- کودک را تشویق کنید آب بیشتری بنوشد و از آب میوه‌هایی مثل آب آلو، هلو،گلابی و سیب بیشتر استفاده کنید. آب میوه‌ها را رقیق نکنید.
- فیبر رژیم غذایی کودک را به کمک سبوس و غلات افزایش دهید. افزایش میزان میوه‌ها و سبزیجاتی که کودکان می‌خورند نیز می‌تواند موثر باشد.
- اگر واداشتن کودک به خوردن غذاهای پرفیبر دشوار است، می‌توانید با مشورت پزشک از فیبر پسیلیوم به جای آن استفاده کنید. سعی کنید با مخلوط کردن فراورده‌های پسیلیومی با آب پرتقال یا دیگر غذاها، مزه آن را تعدیل کنید.
- زود به سمت مسهل‌ها و شیاف‌ها نروید. این محصولات فقط برای مدت کوتاه قابل استفاده هستند. یبوست به راه‌حل طولانی‌مدت نیاز دارد.
- تنها در کوتاه‌مدت از مسهل‌ها استفاده کنید. اگر منظم به مسهل نیاز پیدا می‌شود باید به پزشک مراجعه کرد. اگر قرار است از مسهل خوراکی استفاده کنید، شربت شیرمنیزی پیشنهاد می‌گردد. در این خصوص با پزشک مشورت کنید. از پزشک خود بخواهید در انتخاب محصول مناسب برای درمان خانگی به شما کمک کند.
- اگر کودک شما آموزش رفتن به دستشویی را دیده است، سعی کنید یک رویه معمول برایش ایجاد کنید. یعنی کودک در وقت مقرر ۵ تا ۱۵ دقیقه به دستشویی برود. انتخاب زمانی که قبلا زمان اجابت مزاج کودک بوده است یا مقرر کردن این زمان با فاصله کوتاهی از وعده غذایی اصلی مناسب است. اگر این در زمان در زمان‌های پرتنش و هیجان روز انتخاب شود، احتمال موفقیت ضعیف می‌شود.زمان آماده شدن برای برای مدرسه، پیش از بیرون رفتن از خانه یا درست پیش از خواب، در ردیف این زمان‌های پرتنش قرار دارد.
- حمام کردن یا نشستن در وان با آب ولرم توصیه می‌شود.
مژگان موسی‌پور
منبع: راهنمای خود مراقبتی خانواده (۱) /ترجمه و تنظیم : نوید شریفی، محمد کیاسالار، معصومه دانیالی