چرا کودکان به خوراکی‌ های شیرین و ناسالم علاقه دارند؟!

آنچه که بسیاری از والدین و متخصصان متوجه شده‌اند این است که کودکان به خوردن غذاهای ناسالم و کم ارزش (Junk Foods) مانند چیپس‌ها، بیسکوئیت‌ها، شیرینی‌ها، کیک‌ها و آبنبات‌ها علاقه داشته و تمایل کمتری به مصرف مواد غذایی سالم مانند میوه ها و سبزیجات نشان می‌دهند.

مصرف یک رژیم غذایی ناسالم، کودکان را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات سلامت مانند بیماری‌های مختلف یا اضافه وزن و چاقی قرار می‌دهد.

• چرا کودکان به خوراکی‌های شیرین و ناسالم علاقمند می‌شوند؟

کودکان با گرایش به طعم‌های شیرین و عدم علاقه به طعم‌های تلخ متولد می‌شوند. از آنجایی که بسیاری از سبزیجات دارای طعمی تلخ هستند، این می‌تواند دلیل محبوبیت کمتر آنها را توضیح دهد.

در شرایطی که رد کردن مواد غذایی سالم مانند سبزیجات توسط کودکان امری عادی است، اما این به معنای پذیرفتن یا نادیده گرفتن چنین اقدامی از سوی آنها نیست. حمایت از کودکان در فرآیند یادگیری این مساله که به این مواد غذایی به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم نیاز دارند، مهم است.

البته، تحقق این هدف با توجه به افزایش جایگزین‌های جذاب و ناسالم دشوارتر شده است. بسیاری از این گزینه‌های جایگزین به طور مستقیم کودکان را هدف قرار داده‌اند. این شرایط نگران‌کننده است زیرا یک رژیم غذایی ناسالم در دوران کودکی با برخی مشکلات سلامت جدی از جمله بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان در ادامه زندگی مرتبط است.

برخی کودکان که یک رژیم غذایی ناسالم را دنبال می‌کنند، ممکن است وزنی سالم داشته باشند، یا حتی کم وزن باشند، اما بیشتر کودکانی که یک رژیم غذایی ناسالم را دنبال می‌کنند با اضافه وزن و چاقی مواجه خواهند شد. حمل وزن اضافه یا کم‌وزنی با برخی تاثیرات منفی اجتماعی، روانی و فیزیولوژیکی مرتبط است.

• نقش مهم صنایع تبلیغات

در دو سال نخست زندگی (زمانی که یادگیری به طور مداوم صورت می‌گیرد) ترجیحات غذایی نیز در کودکان شکل می‌گیرند. بیشتر آنها آموخته می‌شوند اما برخی نیز ذاتی هستند. ترجیحات غذایی یک کودک به صورت مستقیم بر رفتار غذا خوردن وی تاثیر می‌گذارد که به نوبه خود، با سلامت کلی و احتمال شکل‌گیری چاقی مرتبط است. بنابراین مراقب باشید که فرزندتان تبلیغات چه خوراکی‌هایی را مشاهده می‌کند!

سالهاست که صنعت غذا و نوشیدنی از این مساله به نفع خود استفاده کرده و با تکنیک‌های مختلف بازاریابی و تبلیغات، ترجیحات غذایی ناسالم را در کودکان در سنین مختلف تشویق می‌کند. حتی کودکان بسیار کوچک پس از مشاهده تبلیغات جذاب خوراکی‌های ناسالم مانند فست فودها می‌توانند با هوس های غذایی برای خوراکی‌هایی که حتی هرگز طعم آنها را نچشیده‌اند، مواجه شوند.

• عطر و طعم و بافت

ترکیب‌های مختلف شکر و چربی موجب شکل‌گیری بافت‌هایی می‌شوند که افراد آنها را دوست دارند. به عنوان مثال، چربی موجب نرمی و کرمی شدن خوراکی‌هایی مانند بستنی و کره می‌شود. چیپس‌های سیب‌زمینی و ذرت که در روغن زیاد آماده شده اند نیز یک تردی شور رضایت‌بخش را ارائه می‌کند.

البته، این بدان معنا نیست که غذاهای سالم بافت خوبی ندارند، اما اگر فرد به مصرف غذاهای کم‌ارزش تمایل داشته باشد، ممکن است عادت کردن وی به بافت میوه‌ها و سبزیجات به گذشت زمان نیاز داشته باشد.

• برای کمک به کودکان در تغذیه سالم‌تر چه کاری می‌توان انجام داد؟

یک رژیم غذایی سالم در دوران کودکی بنیاد سلامت مطلوب و خوب در ادامه زندگی را شکل می دهد. ما باید مصرف حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات در روز را هدف قرار دهیم. بهترین روش برای کمک به شکل‌گیری ترجیحات غذایی سالم ارائه انواع مختلف خوراکی‌های سالم از سنین پایین و حذف غذاها و نوشیدنی‌های ناسالم از دسترس کودک است. این ممکن است نیازمند ایجاد تغییراتی در روند معمول، آنچه می‌خرید، و این که خودتان چه غذاهایی درست می‌کنید یا می‌خورید باشد، اما فواید آن برای سلامت کودک ارزش این تغییرات را خواهد داشت.

• چند راهکار ساده و مفید:

• مواردی که می‌توانید امتحان کنید

هرگز برای ایجاد تغییر برای افزایش کیفیت رژیم غذایی خانواده دیر نیست و آموزش کودک درباره تغذیه سالم نیز باید هرچه زودتر آغاز شود.

• گزینه‌های سالم را به کودک خود پیشنهاد دهید

تغذیه سالم باید امری معمول باشد. اگر کودک شما با غذاهای سالم آشنایی نداشته باشد، احتمال این که تمایلی به مصرف آنها داشته باشد نیز کم‌تر خواهد بود. اتواع مختلف غذاهای سالم را در طول روز به کودک خود ارائه کنید.

• خوراکی های ناسالم را حذف کنید

غذاها و نوشیدنی های ناسالم را از خانه خود حذف کنید. اگر این خوراکی‌ها در خانه وجود نداشته باشند، وسوسه مصرف آنها نیز شکل نخواهد گرفت.

• به کودک خود آموزش دهید

به کودک خود برای درک اهمیت آنچه می‌خورد و ویژگی‌های خاص خوراکی‌های سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات و غلات کامل کمک کنید. بازی‌های مختلفی وجود دارند که به طور خاص برای این منظور طراحی شده‌اند و می‌توانند به کودک در درک بهتر این که چرا تغذیه سالم اهمیت دارد، کمک کنند.

• برخی محصولات را در خانه پرورش دهید

با رشد و پرورش برخی مواد غذایی در خانه همراه با کودک خود می‌توانید اطلاعاتی را درباره اهمیت تغذیه سالم و انواع مختلف خوراکی‌های سالم در اختیار وی قرار دهید. به طور معمول، کودکان از کاشت و تماشای رشد گیاهان لذت می‌برند و احتمال بیشتری دارد مواد غذایی که خودشان پرورش داده‌اند را مصرف کنند.

محمدمهدی حیدرپور

منبع: چایلد فیدینگ گاید