بهترین شیوه‌ی رفتار با کودکان لوس چیست؟

او به‌راحتی همه چیز را حق مسلم خود می‌داند و برای به دست آوردن هدفی که باب میلش باشد دست به هر روشی از جیغ زدن تا لگد زدن می‌زند و حتی از پاره‌کردن و شکاندن وسایل برای رسیدن به هدفش نمی‌گذرد. همه‌چیز برای اوست چون والدین نمی‌دانند در پرورش چنین کودکی چه خطایی را مرتکب شده‌اند. اما دیگران به این کودک یک برچسب می‌زنند: بچه‌ی لوس!

• کودک لوس چه ویژگی‌هایی دارد؟

او زیاده‌خواه و مخرب است و از هر موقعیتی برای به‌دست‌آوردن خواسته‌هایش استفاده می‌کند. چنین کودکی به سختی با دیگران کنار می‌آید. او ناراحت است و با ناراحت کردن دیگران باری را که روی دوش خودش است برمی‌دارد.

• چرا بچه‌ای لوس می‌شود؟

در صورتی‌که خواسته‌های کودک مدام برآورده شود، در او انتظاری ایجاد می‌شود که تمام اطرافیان همیشه و در هر لحظه باید به او توجه کنند. اگر کودکی با هر بار گریه‌وزاری و برپاکردن قشقرق به خواسته‌هایش دست پیدا کند هرگز راه بهتری برای عمل و عکس‌العمل را یاد نمی‌گیرد. باید بدانیم اگر این کودک شراکت و سهیم شدن را نیاموزد، هرچه‌ را که هوس کند، از دست دیگری خواهد قاپید.

• کودکان در چه نوع تربیتی لوس می‌شوند؟

والدین از روی قصد کودک را لوس بار نمی‌آورند. کودک به این دلیل لوس می‌شود که از نظر والدین ایجاد محدودیت ووضع قوانین کاری مشکل و وقت‌گیر است. هنگام پیش آمدن موقعیتی دشوار یا روبه‌رو شدن با مشکلی، آسان‌ترین کار در آن لحظه، سرهم‌بندی سریع موقعیت و موکول کردن آموزش اصلی به زمان دیگر است و چون زمان آموزش اصلی هرگز فرا نخواهد رسید، الگوی رفتاری ناسازگارانه ادامه خواهند یافت.

مثال:

• والدین کم‌انرژی والدینی‌اند که فرصت کمی دارند و والدینی که به توانایی‌های خود در مراقبت از کودک بی‌اعتماد هستند، اعمال قوانین خانوادگی بسیار سخت دارند.
• والدین شاغل از این نظر در تنگنا و محدودیت‌ها و معذوریت‌های خاصی هستند. آنها به این علت که زمان محدودی را با کودکشان سپری می‌کنند خود را مقصر می‌دانند و میل ندارند زمانی را که با کودکان خود می‌گذرانند به صورتی ناخوشایند سپری شود و این امر منجربه تسلیم شدن آنان به تمام خواسته‌های فرزندشان می‌شود.

• واکنش‌های مختلف والدین به لوس بودن فرزندشان

زندگی با کودک لوس فشار روانی بیش از حدی به اطرافیان وارد می‌کند. والدین احساس یأس و عصبانیت می‌کنند و بعضی پدر ومادرها چنان خوار و ذلیل می‌شوند که تسلیم خواسته‌های کودک می‌شوند و اجازه می‌دهند او هر آنچه را میل دارد انجام دهد.

عده‌ای نیز با فریاد کشیدن بر سر کودک و حتی کتک‌زدن او، واکنش نشان می‌دهند. این شیوه‌ها نه‌تنها هیچ کمکی به والدین نمی‌کند بلکه اوضاع را بدتر و مشکل را پیچیده‌تر می‌کند.

• بهترین برخورد با رفتار لوس کودک
• بهترین روش مقابله با این رفتار، پیشگیری از شکل‌گیری آن است .
• پایه‌گذاری و به‌کارگیری قوانین درزمان نیاز، بسیار مؤثرتر از مقابله با رفتارنادرست است.
• کودکان طبیعتاً قوانین و مقررات را روزانه به گونه‌ی فزاینده‌ای جذب می‌کنند و سپس با قرار داشتن دائم در معرض راهنمایی‌هایی آرام و ملایم ولی فراگیر، رفتار و شخصیت آنان شکل می‌گیرد.

• چگونه کودکان لوس را اصلاح کنیم؟

با استفاده از دو روش می‌توان به کودک زیاده‌خواه کمک کرد که البته هدف هر دو روش، آموزش و تجربه‌ی برآورده نشدن فوری خواسته‌ها و پذیرفته‌شدن این امر توسط کودک است.

روش اول: تشویق کودک به اتکای بیشتر به خود است.” سامی، چرا سعی نمی‌کنی خودت پیراهنت را بپوشی؟” هر کاری را که می‌توان به عنوان اقدامی در این مورد تلقی کرد، به شدت تشویق و ترغیب کنید.

روش دوم: استراتژی تأخیر است. اجازه دهید کودک بداند به او کمک خواهید کرد ولی نه فوراً. یک چارچوب زمانی کاملاً مشخص و شفاف در اختیار او قرار بدهید و حتماً آن را رعایت کنید.(سامی  به محض اینکه نوشتن این پاراگراف را تمام کنم، می‌آیم) زمان این تأخیر را کم‌کم افزایش دهید تا جایی که کودک بتواند به آرامی چند دقیقه‌ای منتظر بماند.

گرداوری : مژگان موسی پور

منبع:کلیدهای رفتار با کودک سه ساله/ دکتر سوزان ای. گاتلیب/ مترجم:زهرا جعفری