مهارت ‌های اجتماعی کودک صفر تا شش ماهه چیست؟

ممکن است تصور کنید که به واسطه عدم تکامل کامل مغز تا شش ماهگی و همچنین ارتباط محدود اجتماعی در این سن، مهارت‌های مرتبط نیز اهمیت چندانی نخواهند داشت. هرچند ممکن است این موضوع تا اندازه‌ای صحیح باشد، اما حتی کودکان صفر الی شش ماهه نیز نیازمند قابلیت‌های خاصی به منظور مدیریت احساسات و تعامل با دیگران خواهند بود. اما او چه مهارت‌هایی دارد؟

• مهارت‌های اجتماعی کودکان صفر الی سه ماهه:

• تماس چشمی

اگرچه ممکن است قدرت بینایی کودک پس از تولد به طور کامل تکامل نیافته باشد، اما یکی از نخستین کارهایی که هر کودکی انجام می‌دهد تمرکز بر اجزای صورت والدین خود خواهد بود. هر پدر و مادری تاکنون بارهای بار چنین امری را تجربه کرده است. علاوه‌براین نگاه‌های کودک در سنین پایین به صورت گذرا و کوتاه مدت خواهد بود. این در حالی است که با رشد آنها، خیره شدن به والدین نیز بازه‌های زمانی طولانی‌تری را به خود اختصاص می‌دهد. تغییرات مذکور به اندازه‌ای واضح هستند که حتی پس از گذشت چند هفته به راحتی می‌توانید آنها را در کودک خود تشخیص دهید. اما علت این افزایش دقت چیست؟ کودکان در بدو تولد تصاویر را به صورت محو می‌بینند. اما با رشد بیشتر آنها، وضوح بینایی نیز بالا می‌رود.

• نخستین لبخندها

یکی از زیباترین اتفاقاتی که در زندگی هر پدرومادری رخ می‌دهد، مشاهده اولین خنده فرزندشان است. هرچند ممکن است این رویداد در ابتدای حیات کودک به صورت تصادفی و رفلکسی باشد، اما به‌زودی و با افزایش سن کودک معنایی ویژه در پس آن وجود خواهد داشت. در واقع این لبخند می‌تواند حاصل ارتباط با موضوعی خوشحال کننده و یا آرامش بخش همچون صدای دلنشین مادر باشد. لازم به ذکر است که “لبخند” نیز یکی دیگر از اشکال متداول و البته موثر برقراری ارتباط میان کودک و مراقبین وی خواهد بود. به عنوان مثال برای آن که تشخیص دهید فرزندتان از چه چیزی خوشش می‌آید و چه چیزی را دوست ندارد، تنها کافیست به میمیک صورت وی و لبخندی که بر لبانش نقش می‌بندد توجه کافی داشته باشید.

• حالات بدنی

آیا تاکنون به وضعیت بدن فرزند خود هنگامی ‌که وی را در آغوش می‌گیرید، توجه کرده‌اید؟ حالات بدنی راه دیگری است که کودک از آن برای برقراری ارتباط با مراقبین خود استفاده می‌کند. به عنوان مثال ممکن است گاهی اوقات راحت‌تر باشد و یا در مواقعی خاص بدن خود را سفت کند. به عکس‌العمل بدن کودک در وضعیت‌های مختلفی که او را در آغوش می‌گیرید، دقت کنید. تغییر تون عضلانی نشانه‌ای مناسب در جهت تشخیص راحتی کودک خواهد بود.

• مهارت‌های اجتماعی کودکان سه الی شش ماهه:

• هوشیاری نسبت به شرایط جدید

تا پیش از سه ماهگی هوشیاری و آگاهی کودک نسبت به موقعیت‌هایی که در آنها قرار می‌گیرد، در پایین‌ترین سطح خود خواهد بود. برای مثال ممکن است به‌راحتی او را همراه خود به رستوران، فروشگاه و یا هر جای دیگری ببرید و متوجه واکنش چندانی نیز نشوید. اما پس از سه ماهگی به‌تدریج شاهد عکس‌العمل‌های پیچیده‌تری خواهید بود. دید کودک به دنیای اطراف گسترده‌تر می‌شود و می‌تواند بادقت بیشتری احساس خود را به والدین منتقل کند.

حال وظیفه شما چیست؟ اگر فرزند خود را به محیط جدیدی برده اید و از راحتی وی مطمئن نیستید، گفت‌وگو و توجه به حالات چهره کودک بهترین روش برای ایجاد آرامش خواهد بود. همچنین بهتر است در چنین شرایطی، اسباب‌بازی دلخواه فرزندتان را به همراه داشته باشید. در مورد محیطی که در آن قرار گرفته‌اند و علت حضور در آنجا توضیح دهید.

• علاقه به بازی‌های اجتماعی

در این سن اسباب‌بازی جدید مورد علاقه کودکتان، خود شما خواهید بود! اگر رفتارهای وی را زیر نظر بگیرید، متوجه خواهید که بیش از قبل به همراهی و بازی با شما تمایل نشان می‌دهد. حتی صحبت کردن‌های کوتاه مدت با کودک نیز تاثیرات روانی بسیار مهمی ‌بر آنها خواهد داشت و روند رشد و تکامل فردی و اجتماعی را تسریع خواهد کرد. کودکان در این بازه زمانی بیش از هر وقت دیگری دوست دار برقراری ارتباط چشمی ‌با والدین خود هستند.

• تشخیص چهره‌های ناآشنا

زمانی که یک کودک به تازگی متولد می‌شود، چندان نسبت به مشاهده چهره‌های افراد غریبه واکنش نشان نمی‌دهد. در واقع تنها چیزی که برای نوزادی یک روزه اهمیت دارد، آغوش گرم مادرش خواهد بود. این موضوع سبب می‌شود که کودک در آغوش والدین خود احساس مطلوب‌تری را تجربه کند. حال کودکی سه الی شش ماهه را در نظر بگیرید. حساسیت کودکان در این بازه زمانی به حضور والدین بیشتر شده و قادر به تشخیص دقیق‌تر چهره افراد غریبه خواهند بود. به عنوان مثال اگر فرد جدیدی به آنها معرفی شود، ممکن است با گریه و یا حالات اضطرابی عکس العمل نشان دهند.

منابع:

https://www.apa.org/

https://onlinelibrary.wiley.com/