فقط با این ۳ خط قرمز، در دعوای کودکان دخالت کنیم
حتما برای شما هم پیش آمده است که شاهد دعوای کودکان باشید. به نظر شما بهترین راهکارها چه هستند؟ آیا کودکان از رویکردهای بزرگترها تبعیت می‌کنند یا عملکرد خاص خودشان را دارند؟ زمان‌های زیادی شده که خواه ناخواه خواسته‌ایم در دعوای آنها شرکت کنیم و بین آنها داوری کنیم. اما چه معیاری برای ما وجود دارد و چه موقع می‌توانیم به خودمان اجازه دخالت بدهیم؟ شکسته شدن کدام خط قرمزها به ما مجوز ورود به دعوای بچه‌ها را می‌دهد؟ در این مطلب به معرفی سه خط‌قرمز مهم که مجوز مداخله ما در دعوای کودکان است، می‌پردازیم.
۱-آسیب به خود
یکی از مهمترین مجوزهای ورود ما به دعوای میان کودکان، آسیب‌ها هستند. آسیب‌ها در دعوای بین کودکان چند دسته می‌شوند. یکی از این آسیب‌ها، آسیب و ضربه به خود است. به محض اینکه متوجه شدیم کودک در بین دعوا با بچه‌های دیگر به خودش آسیب می‌زند، بدون تعلل دست‌های کودک را بگیریم و بگوییم: «نه، به خودمان آسیب نمی‌زینم». فراموش نکنیم که نباید دستان کودک را با فشار زیاد بگیریم و موجب آزار او شویم. هدف این است که فقط آسیب را متوقف کنیم. پس از این مرحله روی زانو و در برابر چهره کودک بنشینیم و از او سوالاتی مانند این بپرسیم: چه چیزی تو را ناراحت کرده است؟ به نظر تو چه کار دیگری به جز آسیب زدن می‌توانیم انجام دهیم تا دیگر ناراحت نباشیم؟ سپس این سوالات را از دیگر کودکان نیز بپرسیم. در پایان برای رفع چالش از کودکان راه‌حل بخواهیم.
۲-آسیب به دیگری
مورد دوم که اغلب به عنوان شایع‌ترین رخداد در دعوای بین کودکان شناخته می‌شود، آسیب به دیگری است. لازم است هر زمان متوجه شدیم کودکی در طی دعوا به دیگری آسیب می‌زند، بدون فوت وقت دست کودک را بگیریم و سریعا آنها را از یکدیگر جدا کنیم. لازم به ذکر است تمام این مراحل را بایستی بدون مداخله و قضاوت کلامی انجام دهیم زیرا ممکن است موجب خشم بیشتر طرفین دعوا شود. اگر هر دو کودک همزمان در حال آسیب به یکدیگر بودند، لازم است میان آنها قرار بگیریم و مانع از حرکات دست و پای آنها بشویم. سپس مانند شماره ۱ (آسیب به خود)، روی زانو بنشینیم و سوالات را از آنها بپرسیم.
۳-آسیب به وسایل و اموال دیگران
این مورد نیز در بسیاری از دعواهای کودکان ممکن است رخ دهد و کودکان از روی خشم، به اموال یکدیگر و یا دیگران آسیب بزنند. در این مورد هم مانند دو مورد قبلی ما مجوز داریم، چراکه تخریب وسایل و اموال دیگران ممکن است موجب آسیب جسمی به خود کودکان شود. بنابراین با دیدن چنین صحنه‌ای وارد عمل شده، دست کودک را می‌گیریم و می‌گوییم: «نه، ما آسیب نمی‌زنیم». پس از این مرحله شروع به پرسیدن سوالات می‌کنیم:
-چه چیزی تو را ناراحت کرده است؟
-به نظر تو چه کار دیگری به جز آسیب زدن می‌توانیم انجام دهیم تا مشکل حل شود؟
-سپس این سوالات را از دیگر کودکان نیز بپرسیم.
-در پایان برای رفع چالش از کودکان راه‌حل بخواهیم.
مهمترین نکته‌ها:
۱- هرگز و هرگز بین کودکان قاضی نشویم و اجازه دهیم خودشان راه‌حلی برای رفع دعواهای‌شان پیدا کنند.
۲-از دعوای کودکان خشمگین نشویم و اجازه دهیم تا جایی که وارد مرحله آسیب نشده‌اند مشکلات خود را به دست خودشان حل کنند.
۳-اگر ما در بین دعوای کودکان خشمگین شویم، نمی‌توانیم الگوی خوبی برای آنها باشیم. لازمه ترویج صلح و دوستی بین کودکان این است که خودمان نمونه‌ی کاملی از مدیریت خشم و مهربانی و حمایت‌گری باشیم.
مهرنوش خالقی