شما هم دوست دارید یک کودک کاوشگر داشته باشید؟
کودک دستش را دراز می‌کند تا چیزی را لمس کند. چیزی را می‌کاود تا از ناشناخته‌ها آگاه شود. دائم سوال می‌پرسد و دنبال فرصتی است برای کشف و تجربه. او کودک کنجکاوی است که به دنبال پاسخ به سوال‌هایش، از هر تجربه‌ای استقبال می‌کند. والدین در این مسیر نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. در این مطلب قصد داریم مطالبی درباره چگونگی پرورش یک کودک کاوشگر، ارائه کنیم.
به عنوان والدین یک کودک هیچ‌گاه نمی‌توانیم تمام سوالات کودک را پاسخ دهیم. ما باید بپذیریم که دانش و اطلاعات ما آنقدرها زیاد نیست که مانند یک ربات، تمام سوالات او را پاسخ دهیم. اگر تمام سوالات کودک را پاسخ دهیم، او دیگر انگیزه‌ای برای یافتن پاسخ‌هایش ندارد. ما می‌توانیم سوالات کودک‌مان را با (سوال) پاسخ دهیم. مثلاً اگر کودک پرسید چرا از این وسیله استفاده می‌کنید؟ به او پاسخ دهیم: «تو چه فکر می‌کنی؟» به این ترتیب کودک ذهن خود را از حالت منفعل به حالتی فعال و کاوشگر درمی‌آورد. فراموش نکنیم که کودک از رفتار و واکنش‌های ما می‌آموزد. اگر ما گاهی در پاسخ به سوالات او بگوییم: «نمی‌دانم! اما دوست دارم درباره این مطلب جست‌وجو کنیم و پاسخ سوال را با هم پیدا کنیم»، به این ترتیب کودک به شما به عنوان یک قهرمان همه چیزدان نگاه نمی‌کند. او شما را در کنار خود به عنوان یک دوست می‌بیند. اگر ما در مقابل مطالب و اتفاقات مختلف، از خودمان کنجکاوی نشان دهیم، کودک نیز همین رفتار ما را الگو قرار می‌دهد.
در پله بعدی، اگر تلاش کنیم گاهی اوقات تمام چارچوب‌ها را کنار بگذاریم و از رفتارهای روزمره زندگی فاصله بگیریم، کودک نیز با احساس آزادی و فراق بال بیشتری، می‌آموزد و تجربه می‌کند. مثلاً اگر به یک طبیعت بکر سفر می‌کنیم، تجربه پیاده‌روی با پاهای برهنه را از دست ندهیم، حمام کردن در دریا یا رودخانه و یا شب‌مانی در طبیعت. در این مسیر به کودک اجازه دهید تا جای ممکن بازی کند، آزادی از قید و بندهای یک زندگی شهری را تجربه کند و از علائق مختلف خود صحبت کند. حشرات و پرنده‌های مختلف در طبیعت را به کودک نشان دهیم و او را با خاک، آب و باد و آتش بیشتر آشنا کنیم. ترس‌ها را کنار بگذاریم و از این موقعیت با کودک خود لذت ببریم. برای این منظور می‌توانید سفر به مناطق طبیعی و بکر را بیشتر در برنامه خود قرار دهید. کودکانی که بیشتر از همسالان خود سفر می‌کنند، بیشتر از دیگر کودکان سازگار و کاوشگر هستند. با خطرها آشنا هستند و چیزهای بیشتری می‌دانند. در عین حال همیشه علاقمند به کشف و کاوش هستند.
یکی از تمرینات مفید برای پرورش یک کودک کاوشگر این است که برای کودک قصه بگوییم و پایان داستان را به عهده کودک بگذاریم تا بتواند بیشتر فکر کند، تخیل‌پردازی کند و ایده‌های جدیدی را درباره پایان قصه ارائه کند.
علاوه‌براین ما می‌توانیم در تمام کارهای روتین زندگی مداخله کنیم و به جای اینکه آنها را کسل‌کننده بپنداریم، تلاش کنیم به این کارهای ساده و روتین از زاویه‌ای دیگر نگاه کنیم و آنها را جذاب‌تر کنیم. مثلا مسواک زدن با دست چپ و یا یک روز صبحانه خوردن در بالکن. این فعالیت‌ها می‌توانند در رشد مغزی کودکان نیز بسیار مفید باشند.
گاهی تلاش کنیم تا کودک خود را سورپرایز کنیم. به‌طوری که ذهن کودک درباره اینکه ما چه زمان برای سورپرایز کردن او اقدام کرده‌ایم، کنجکاو و فعال شود. لازم نیست اقدامات بزرگی انجام دهیم. ممکن است فقط روی یک کاغذ بنویسم که او را دوست داریم و روی کمد لباس‌هایش بچسبانیم.
ترجمه و گرداوری: مهرنوش خالقی
منبع: