چرا کودکم همیشه به آلت تناسلی ‌اش دست می‌ زند؟

بسیاری از کودکان خردسال عادت دارند که آلت تناسلی خود را لمس کنند. این موضوع گاهی تبدیل به مساله‌ای جدی در خانواده شده و والدین را آزار می‌دهد. طبق مطالعه‌ای که به تازگی توسط مجله روانشناسی و روانپزشکی کودک منتشر شده است صرف نظر از اختلالات پزشکی که البته نرخ شیوع پایینی دارند، این رفتار طبیعی است و در بیش از ۹۰ درصد موارد نیازی به نگرانی والدین نخواهد بود. البته خوب است یادمان باشد واکنش‌های شدید والدین نسبت به چنین رفتاری مانند برخورد با کودک و سرزنش او، منجر به تشدید هرچه بیشتر آن خواهد شد.اما ما چطور می‌توانیم مانع تکرار چنین رفتاری در کودکان شویم؟

• آیا لمس آلت تناسلی می‌تواند نشانه‌ی یک اختلال باشد؟

از طرفی دیگر به عقیده روانشناسان دانشگاه پرینستون و بر مبنای شمار زیادی از مطالعات مرتبط دیگر، بازی با آلت تناسلی خصوصاً در پسر بچه ها می‌تواند نشانه اولیه‌ای از ابتلا به اوتیسم باشد. اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی محسوب می‌شود و مشخصه آن رفتارهای ارتباطی و کلامی غیر طبیعی است. از این رو توصیه می‌شود که والدین پیش از هرگونه اقدامی، گزینه درگیری با اوتیسم را به کمک یک پزشک متخصص رد و یا تایید کنند. بر اساس گزارشی از آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، انواعی از بیماری‌های پوستی و عفونت‌های قارچی هم می‌توانند منجر به لمس دائمی آلت تناسلی توسط کودک شوند. این موارد ممکن است باعث بروز علائمی مانند خون ریزی، پوسته‌ریزی، درد، مشکلات مرتبط با ادرار کردن، قرمزی موضعی و یا تورم شوند.

• روش حواس‌پرتی غیرمستقیم در محیط‌های عمومی

اگر فرزندتان در محیط‌های عمومی نیز به لمس آلت تناسلی خود ادامه می‌دهد، باید به عنوان والدین وی کنترل بسیار بیشتری بر واکنش های رفتاری خود داشته باشید. با استناد به یافته‌های پژوهشی که از طریق دانشگاه ایالتی میشیگان به انجام رسیده است، والدین در این شرایط نباید به هیچ عنوان توجه زیادی را روی مشکل خود متمرکز کنند. در عوض توصیه می‌شود که از روش حواس‌پرتی غیرمستقیم استفاده شود و از فرزندتان بخواهید که با دستان خود کار دیگری انجام دهد. برای مثال بدون آن‌که اطرافیان و حتی کودک متوجه شوند، به او بگویید که با اسباب‌بازی خود بازی کند یا کیسه خرید را به دست بگیرد. از دیگر حواس پرتی غیر مستقیم می‌توان به درخواست های زیر اشاره کرد:

•  به من نشان بده که یک گربه چقدر بزرگ است؟
•  به علامت ایست اشاره کن.
•  بزن قدش

 

• گفت‌وگوی دوستانه با زبان مناسب به منظور تعیین قوانین خانواده

در پژوهش منتشر شده به وسیله انتشارات جان وایلی و پسران می‌خوانیم که گفت‌وگوی دوستانه با کودک، هرچند هم سن پایینی داشته باشد مؤثر خواهد بود. والدین اغلب تصور می‌کنند که با توجه به سن و سال کم فرزندشان، قادر به حل این مشکل از مسیر صحبت نیستند و باید حتماُ از روش‌های درمانی یا متدهای سخت ‌گیرانه استفاده کنند.

این در حالی است که تاثیر عملی گفت و گو درمانی و در عین حال تعیین چهارچوب قوانین خانواده در خصوص مسائل مذکور مورد تایید روانشناسان مختلف از سراسر دنیا قرار گرفته است. طبق مقاله چاپ شده توسط انتشارات دانشگاه کمبریج، والدین باید در محیطی آرام و به دور از حضور سایر افراد قوانین مدنظر خود را برای کودک شفاف سازی کنند. به سادگی توضیح دهید که دقیقا چه انتظاراتی از آنها دارید و عواقب بی توجهی به قوانین چیست.

• استفاده ازاسامی واقعی برای اشاره به اندام‌های بدن

استفاده خانواده‌ها از اسامی ساختگی و غیر واقعی برای صحبت در مورد اندام های تناسلی، منجر به افزایش تمایل کودک برای لمس آلت خود می‌شود. بر اساس مطالعه‌ای که از طریق مقالات آکادمی ملی علوم آمریکا قابل دسترسی است، کودکان پرورش یافته در چنین خانواده‌هایی بیش از همسالان خود عادت لمس اندام‌های خصوصی بدن را بروز می‌دهند. در واقع تکیه بر نام‌های ساختگی این ذهنیت را به کودک القا می‌کند که قطعاً مساله نامناسبی در خصوص اندام‌های جنسی وجود دارد.

والدینی که قصد کمک به ترک عادت لمس آلت‌تناسلی به وسیله فرزندشان را دارند، باید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند. برای دست‌یابی به این هدف، از نام‌های واقعی در راستای اشاره به هر اندام استفاده کنید و به کودک خود آموزش دهید که چه قسمت‌هایی خصوصی محسوب می‌شوند.

• کنترل محتوای کتب، بازی‌ها و رسانه‌های قابل دسترسی

در بسیاری از موارد این دسته از عادات ناخوشایند تنها حاصل سوء‌برداشت کودک از محتوایی هستند که در معرض آن قرارگرفته‌است. با توجه به پژوهشی که به وسیله کتابخانه دیجیتال جی استور در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است، والدین باید سیستم‌های رتبه‌بندی بازی‌های ویدئویی، فیلم‌ها، کارتون‌ها و دیگر محتواهای تلویزیونی را بشناسند و مواجهه فرزند خود با آنها را کنترل کنند.

در صورتی که موفق به شناسایی منبع مورد نظر شدید، می‌توانید آن را با گزینه‌های دیگر در جهت سرگرمی کودک جایگزین کنید. همچنین بر اساس مقاله‌ای جدید از مجله روانشناسی تکاملی، والدینی که با استفاده از هیچ یک از روش‌های فوق قادر به تغییر رفتار مکرر فرزندشان نباشند ضروری است از یک روان‌درمانگر کودک و یا مشاور خانواده جویای کمک شوند.

 

مازیار دانیالی