خداشناسی کودکان و چالشهای بسیار بزرگ والدین!
سوالات کودکان درمورد خداوند از همان خردسالی آغاز میشود. بسیاری از آنان سوالاتی بنیادین دربارهی خدا دارند یا برخی بهدنبال دلیل عدم جسمانیت خداوند میگردند. پاسخ به این دست سوالات یا حتی فکر کردن به چگونگی آموزش خداشناسی به فرزند یکی از دغدغههای مهم والدین است. خوب است پیش از پاسخ به این سوالات، اطلاعاتی کلی دربارهی شیوهی پاسخگویی به آنان یا اشتباهات غیرعمد خودمان به عنوان پدر و مادر و یا حتی مربی در مواجهه با این دست سوالات داشته باشیم.
چند نمونه از دغدغههای والدین در مواجهه با سوال و برداشت کودک از خدا
-
در چه سنی میتوان کودک را با اعتقاد به خدا آشنا کرد؟
- قبل از اینکه با فرزندتان دربارهی خدا صحبت کنید، فضایی را برای او فراهم کنید تا حضور خدا را در آن احساس کند. زمانی که قادر به درک داستانها و دریافت اشعار آموزنده و تماشای کتابهای مصور شد، آموزش دربارهی خدا را برای او شروع کنید.
-
آیا برای معرفی کردن خدا به فرزندتان، خود نیز باید فردی مذهبی باشیم؟
- خدا فراتر از ادیان است، چرا که آمال هر انسان و تفکری است. عدهای او را وجودی میدانند که باید عبادتش کنند. عدهای دیگر او را کمال صفات شایسته میدانند. تفاوتی ندارد که اعتقادات مذهبی شما چگونه است. حتی اگر فردی مذهبی – سنتی نیستید، دربارهی خدا با فرزندتان صحبت کنید.
-
چه چیزی سبب میشود که فرزندمان علاقهای به یادگیری دربارهی خدا نداشته باشد؟
- عوامل متعددی در این عدم تمایل دخالت دارند: دوستان، مشاهدهی اشخاص مذهبی که انسانهای شایستهای نیستند .این تصور که ادیان فقط دربارهی بایدها و نبایدها سخن گفته و آزادی انسان را محدود میکنند، ترس از خدا به دلیل بدرفتاری کسانی که سرپرستی او را در خانه و مدرسه بر عهده دارند، ذهنی بودن خدایی که به او معرفی شده؛ عدم تاثیر خدای ذهنی در زندگی روزمرهی او، عدم استجابت دعاهای او و غیره. شما باید تلاش کنید علت اصلی عدم تمایل او را یافته و آن را حل کنید تا انگیزه و کشش یادگیری در او احیا شود.
-
اگر فرزندمان از خدا وحشت دارد چه باید بکنیم؟
- برای افراد مذهبی، خداوند مورد احترام است و”ترس از خدا” امری مقدس تلقی میشود. به بیانی دیگر، آنها دوست ندارند به خداوند و خواست او بیتوجهی بشود، ولی خدا ترسی و خضوع ممکن است برای یک کودک تبدیل به وحشت از خدا شود. معمولاً، والدین وحشت از خدا را در کودک ایجاد میکنند.
- آنها خدا را به صورت جباری شکنجهگر برای فرزندشان ترسیم کرده و سخت گیری و رفتار خشونتآمیز معلم یا والدین نیز موجب ترس او از هر قدرت نیرومند تراز وی خواهد شد. ابتداییترین تصویری که کودکان از خدا دارند، معمولاً انعکاسی از تصویر آنها درباره والدین یا معلمان آنهاست.
-
اما در اینزمینه راهکارهایی وجود دارد:
- سعی کنید تصویر منفی او را از خدا اصلاح کنید.
- رحمانیت، بخشندگی و مهربانی خدا را به او نشان دهید، به نحوی که خدا را یاور خود بداند و مجازات را ناشی از انتخابهای غلط و ناشایست خود تلقی کند، نه ناشی از جبار بودن خدا.
- سعی کنید اوقات نیایش و عبادت را برای خودتان و او لذتبخش و جذاب کنید.
گرداوری: مژگان موسی پور
منبع : کلیدهای آموختن به کودکان درباره خدا / دکتر ایریس یاب / مترجم: دکتر مسعود حاجی زاده